Dịch vụ vay tiêu dùng tín chấp từ các công ty tài chính đang được xem là giải pháp cho những khách hàng không đủ điều kiện tiếp cận vốn ngân hàng (NH). Nhưng thị trường này còn khá mới mẻ ở Việt Nam và tiềm ẩn rủi ro mà cả bên cho vay lẫn người đi vay cần phải suy xét. Đặc biệt, lãi suất một số khoản vay trả góp lại quá cao. Ông Friedrich Weiss, Tổng giám đốc Công ty tài chính Home Credit đã có chia sẻ về vấn đề này.

Phóng viên: Tại sao lãi suất vay tín chấp, vay tiêu dùng trả góp của các công ty tài chính thường cao hơn so với các NH thương mại, tôi được biết lãi suất có thể lên tới 70%/năm?

Ông Friedrich Weiss: Có nhiều yếu tố làm giá khoản vay tín dụng tiêu dùng có lãi suất cao hơn so với khoản vay cá nhân thông thường tại các NH thương mại. Chi phí vốn của công ty tài chính cao do không được huy động vốn, giá trị của khoản vay thấp, kỳ hạn ngắn (khoảng 6 - 18 tháng) nên chi phí thu hồi nợ, quản lý, phí phục vụ cao hơn bình thường.

Ngành tài chính tiêu dùng có rủi ro cao, mặt bằng lãi suất sẽ cao hơn NH nhưng khi bóc tách các chi phí sẽ thấy mức lãi suất là hợp lý. Lãi suất còn phù thuộc vào chất lượng hồ sơ khách hàng và mức rủi ro của khoản vay tín chấp.

Đây cũng không phải mức lãi suất cố định mà sẽ dao động tùy vào đối tượng khách hàng, tùy từng sản phẩm vay. Con số khách hàng vay với lãi suất 70 - 80%/năm ở Home Credit chiếm không nhiều, tỉ lệ rất nhỏ. Phần lớn khách hàng đang vay ở mức lãi suất 40%/năm (cả mặt hàng xe máy và kim khí điện máy). Nếu so với năm 2013, lãi suất vay trung bình tại Home Credit đã giảm từ 16%-20%/năm tùy sản phẩm vay, và hiện một số sản phẩm đang được chúng tôi cho vay 0% trong suốt thời hạn vay.

Điện thoại là sản phẩm được nhiều người mua trả góp

Tâm lý chung của nhiều người vay tiền mua hàng trả góp chỉ quan tâm đến số tiền phải trả cố định hàng tháng, đến khi không trả được và bị xếp vào nợ quá hạn mới nhận ra mình đang vay tiêu dùng với lãi suất quá cao. Phải chăng do nhân viên tư vấn không tư vấn kỹ thông tin, điều khoản cho người vay?

Lãi suất hàng tháng được ghi rõ trên trang 1 của hợp đồng tại Home Credit và được ghi lại 1 lần nữa trên Thư xác nhận của khách hàng (bản tóm tắt ngắn gọn lại những điều khoản trên hợp đồng). Khách hàng ký vào cả hợp đồng và Thư xác nhận, đồng nghĩa là khách hàng đã đọc 2 lần về những thông tin liên quan đến lãi suất, phí phạt, điều kiện thanh lý…

Chúng tôi quy định bắt buộc nhân viên hỗ trợ kinh doanh phải tư vấn và cung cấp đầy đủ thông tin cho khách hàng nhằm giúp người vay hiểu rõ và thấu đáo về dịch vụ tài chính mà họ sử dụng. Người vay nên chủ động đòi hỏi được cung cấp thông tin, chủ động nêu những vướng mắc để được yêu cầu làm rõ, tránh tình trạng bất ngờ và đổ lỗi cho bên tư vấn. Nếu không hiểu rõ bất kỳ điều gì, có thể hỏi lại ngay hoặc gọi điện đến đường dây nóng sau đó.

Trong trường hợp khách hàng mang hợp đồng về, có thời gian nghiên cứu, nghiền ngẫm và sau đó đổi ý thì sao, thưa ông?

Trong vòng 14 ngày kể từ ngày ký hợp đồng, nếu khách hàng cảm thấy không hài lòng về chất lượng dịch vụ, tư vấn hay đổi ý, không muốn vay nữa. Họ hoàn toàn có quyền yêu cầu hủy bỏ hợp đồng vay, hoàn lại vốn vay mà không phải trả bất kỳ khoản lãi và phí nào.

Một số khách hàng phản ánh, sau khi ký kết hợp đồng, bản chính của hợp đồng không được cung cấp kịp thời cho người tiêu dùng. Ông giải thích sao về vấn đề này?

Chúng tôi có ban hành đầy đủ các quy trình hỗ trợ việc cho vay, bao gồm quy trình giao kết hợp đồng tín dụng và tư vấn đầy đủ các thông tin quy định tại hợp đồng. Khách hàng sẽ nhận được hợp đồng bản chính trong khoảng thời gian từ 7- 10 ngày kể từ ngày ký kết (tùy địa chỉ xa hay gần của khách hàng). Ngay lúc ký kết, khách hàng đã nhận được giấy đề nghị vay vốn và thư xác nhận của khách hàng với đầy đủ thông tin về lãi suất, phí phạt… Trong trường hợp có sự thất lạc hoặc nếu khách hàng đánh mất bản gốc của hợp đồng, chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp cho khách hàng một bản sao hợp đồng đã ký.

Tại sao nhân viên của công ty gọi điện cho người thân của khách hàng để nhắc nợ, như vậy có vi phạm quyền riêng tư của khách hàng?

Trong hợp đồng tín dụng đã ký với khách hàng thể hiện sự cho phép của khách hàng liên quan đến việc sử dụng thông tin được cung cấp cho mục đích của khoản vay. Trong trường hợp khách hàng chậm thanh toán hoặc thanh toán chưa đầy đủ nợ vay, công ty sẽ gọi thông báo nhắc nợ. Việc liên hệ nhằm thông tin đến khách hàng tình hình khoản vay là một trong những biện pháp cần thiết mà bất kỳ tổ chức tín dụng nào cũng cần phải thực hiện để đảm bảo hoạt động thu hồi nợ của mình.

Khi không thể liên lạc được với khách hàng, nhân viên thu hồi nợ của chúng tôi đã tiến hành liên hệ với người thân của khách hàng để xin thông tin hoặc nhờ người thân của khách hàng hỗ trợ trong việc chuyển thông tin từ Home Credit đến khách hàng. Mục đích liên hệ của công ty đến người thân của khách hàng là nhằm tìm kiếm sự hỗ trợ về mặt thông tin, chứ hoàn toàn không có bất kỳ mục đích nào khác.

Xin cám ơn ông!