"Giả chết" để... tránh thuế
Sau thời gian thống kê, Cục Thuế TP HCM và Hà Nội đã bắt đầu gửi thư, tin nhắn mời các chủ tài khoản kinh doanh qua facebook có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm đến thực hiện các thủ tục đăng ký kinh doanh, kê khai thuế.
Tuy nhiên, hơn 1 tháng qua, khi các cơ quan chức năng ngành thuế bắt đầu "sờ gáy" thì chủ tài khoản facebook bán hàng có doanh thu "khủng" đã có nhiều thay đổi nhằm "né" thuế.
Anh Hồ Kim Trung (32 tuổi, ngụ Quận 5, TP HCM) có thâm niên kinh doanh đồng hồ, mắt kính, túi xách... hàng hiệu xách tay từ nước ngoài về. Trước đây, mỗi khi nhập hàng, anh đều chụp ảnh và công khai giá bán trên fanpage có tên hangxachtayxxx... Người mua chỉ cần nhấp chuột vào fanpage này thì có thể xem các thông tin hình ảnh, kích cỡ, màu sắc, xuất xứ và giá từng sản phẩm.
Tuy là hàng xách tay nhưng chất lượng khá tốt nên giá bán mà anh Trung công khai cũng rất... "rát". Giá cao ngất ngưỡng nhưng được cái "uy tín, chất lượng" nên người mua khá đông và doanh thu mỗi tháng Trung thu về không dưới 120 triệu đồng.
Đang ăn nên làm ra thì nghe thông tin cơ quan thuế TP HCM bắt đầu triển khai thu thuế kinh doanh qua facebook khiến anh Trung "thu vòi bạch tuộc". Khoảng một tháng trở lại đây, anh Trung thay đổi hình thức kinh doanh.
"Tôi không khoe khoang về doanh thu nữa. Tôi cũng không công khai giá bán trên mạng. Ai thật lòng muốn mua thì gọi đến số điện thoại trên fanpage. Tôi sẽ giao hàng tận nơi và lấy tiền mặt", anh Trung nói.
Người bán hàng online nghĩ đủ cách để tránh bị đánh thuế (Ảnh minh hoạ)
Không chỉ anh Hồ Kim Trung, chị Thu Hà (ngụ Quận Gò Vấp) cho biết khoảng 2 năm trở lại đây, do để có thêm thu nhập nên Hà lập ra một shop bán quần áo trên facebook. Ngoài việc đăng nhiều mẫu quần áo mới lạ, Hà còn bỏ rất nhiều tiền để cho shop hàng online của mình để "hút" lượt truy cập.
Thế nhưng, từ ngày một người bạn của mình bị gửi thư mời lên làm việc với thuế, Thu Hà nơm nớp lo sợ.
"Em kinh doanh online tay trái để kiếm thêm tiền mua sữa cho con thôi. Công việc chính là ở cơ quan, lương ổn định và đóng thuế thu nhập hằng tháng. Giờ mà bị đánh thuế thêm nữa thì tội nghiệp em quá", Hà bộc bạch.
Để ngành thuế không "sờ" đến mình, Thu Hà nghĩ ra kế... "giả chết". Theo chia sẻ của Hà, do tài khoản shop online của mình cũng khá nổi tiếng, doanh thu "mấp mé" vào "tầm ngắm" cơ quan thuế. Ngay lúc cơ quan thuế vào cao điểm thống kê tài khoản, Hà quyết định đóng shop.
Không thể đóng shop hay "giả chết" mãi được, Hà đã nghĩ ra kế giảm hẳn việc bán hàng qua shop online trên facebook mà chuyển sang chia sẻ thông tin trên viber, zalo.... và chát trực tuyến. Hà còn lập là nhiều fanpage bán hàng tương tự. Khách hàng có thể vào những trang khác nhau này lựa chọn mặt hàng ưa thích nhưng khi gọi đến đặt hàng thì chỉ thông qua một địa chỉ duy nhất mà Hà công bố.
"Lập nhiều trang, bán hàng qua nhiều cửa sổ như zalo, viber, chịu khó trao đổi qua chát... tuy vất vả, tốn nhiều thời gian hơn nhưng ngành thuế khó lần mò ra đâu là fanpage chủ. Khi đó, việc thống kê, đưa vào danh sách những tài khoản kinh doanh khủng và bị đánh thuế là không dễ", Thu Hà thật thà kể.
Ông Đỗ Võ Thắng, Giám đốc Trung tâm An ninh mạng Athena, cho biết hiện giới "thương gia online" có trăm phương nghìn kế để tránh bị đánh thuế. Những "chiêu thức" như lập nhiều fanpage, tăng cường giao dịch bằng tiền mặt, không công khai giá bán chẳng "áp phê".
Hiện nay Cục Thuế TP HCM mới chỉ thống kê và sẽ tiến hành thu thuế đối với những tài khoản facebook hoạt động trên địa bàn. Do đó, nhiều người đã nghĩ ra cách thay vì ghi địa chỉ TP HCM thì họ để địa chỉ tỉnh khác, chỉ để số điện thoại thôi.
Nhập vai, chặn tài khoản nếu... trốn thuế
Trước việc nhiều chủ tài khoản nghĩ ra cách để "né" thuế như nêu trên, cơ quan thuế cho biết đã có cách khắc chế và sẽ mạnh tay với các hành vi trốn thuế.
Một cán bộ thuế thuộc Cục thuế TP HCM cho biết đã nắm được việc các chủ tài khoản facebook không công khai địa chỉ, số tài khoản, giá bán hoặc mở nhiều tài khoản facebook, tài khoản ngân hàng, tăng cường giao dịch tiền mặt... để không "bị lộ". Trước chiêu thức này, không loại trừ các chi cục thuế ở quận, huyện TP HCM sẽ nhập vai người mua hàng để "bắt tận tay, day tận mặt" người bán hàng qua facebook mà không thực hiện đăng ký kinh doanh, đóng thuế.
Việc thanh toán bằng tiền mặc khi giao dịch sẽ khó có cơ sở để đánh thuế kinh doanh qua facebook
Tổng cục Thuế cũng đã gửi văn bản đến các cục thuế và định hướng, nếu cá nhân kinh doanh qua mạng cố tình trốn hoặc chây ỳ nộp thuế, cơ quan thuế sẽ phối hợp với nhà mạng, cơ quan quản lý khác ngăn chặn giao dịch.
Ngành thuế cũng đang tính đến phương án phối hợp với Facebook tại Việt Nam để chặn tài khoản kinh doanh có doanh số lớn nhưng không chấp hành các nghĩa vụ thuế.
Cục Thuế TP HCM cũng vừa ban hành kế hoạch 35 nhằm tăng cường công tác quản lý thuế với hoạt động kinh doanh trên facebook và các mạng thương mại điện tử. Theo đó, việc kinh doanh trên facebook mà trốn thuế sẽ bị... bêu tên.
TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế cho rằng TP HCM chỉ thu thuế đối với chủ tài khoản có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm. Mức thuế phải nộp là 1% thuế giá trị gia tăng, 0,5% thuế thu nhập cá nhân.
Việc thu thuế qua facebook chỉ thực hiện được khi ngành thuế nắm đươc doanh thu của mỗi tài khoản bán hàng. Nhưng với hình thức giao dịch qua tiền mặt và ngành thuế chỉ chờ sự trung thực của người bán hàng thì rất khó thu được thuế. Người kinh doanh không bao giờ khai hết thu nhập, mà nếu có thì chỉ khai một phần kiểu đối phó.
"Kỹ thuật của chúng ta còn rất thấp để các cơ quan chức năng có thể truy tìm những giao dịch trên mạng. Thách thức chống thất thu thuế ở lĩnh vực kinh doanh qua mạng là vô cùng lớn", TS Hiếu nói.