Theo hướng dẫn của một người đã tham gia hợp tác với công ty này, trong vai khách hàng đầu tư, chúng tôi đến văn phòng có địa chỉ trên đường Bạch Đằng, Q.Tân Bình, TP HCM tham dự cuộc gặp gỡ các nhà hợp tác. Nơi diễn ra hội thảo là một căn phòng khoảng 50 m2 với 2 dãy ghế sắt.

Một quán nhậu bình dân của Thái Tuấn tại TP HCM. ẢNH: NGỌC THẠCH

Hơn 50.000 người hợp tác?

Buổi hội thảo hôm ấy để công bố gói đầu tư mới với số tiền 5 triệu đồng. Ngay phần mở đầu, người dẫn chương trình giới thiệu: “Thái Tuấn đã có văn phòng tại 30 tỉnh thành lớn trong cả nước, tập trung ở bắc - trung - nam. Hiện có 10 nhà hàng mang thương hiệu Phố Đêm, 1 quán cà phê tại Buôn Ma Thuột, 1 khách sạn 2 sao tại Ninh Bình, 100 ô tô cho thuê trên cả nước, 1 garage ô tô, các cơ sở sản xuất nước suối, khăn lạnh, xưởng gỗ... Xây dựng nhiều dự án bất động sản như đất nền phân lô, chung cư bình dân, biệt thự sân vườn… Sau hơn 1 năm, chúng tôi đã có hơn 50.000 người hợp tác...”.

Trên thực tế, trước khi vào hội thảo này, một “người hợp tác” tên Bình cũng đã “thuyết minh” rất chi tiết với chúng tôi về gói hợp tác 5 triệu đồng. Bình nói, chỉ với 5 triệu đồng, sau hơn 4 tháng “người hợp tác” bắt đầu được hoàn tiền trong 12 tháng liên tục với số tiền 417.000 đồng/tháng, kèm theo nhiều quyền lợi như sở hữu một thẻ giảm giá 15% khi sử dụng các dịch vụ của công ty như ăn uống tại Phố Đêm; khi giới thiệu bạn bè sử dụng các dịch vụ thì sẽ nhận được 10% số tiền mà bạn bè thanh toán cho công ty; được tặng một thẻ mua hàng trị giá 10 triệu đồng... Nếu là cổ đông góp vốn 100 triệu đồng sẽ được chia lợi nhuận 5%/tháng, 200 triệu đồng là 7%, 500 triệu đồng là 10% và góp 1 tỉ đồng là 15%.

Nhưng người này bảo “đó mới chỉ là những quyền lợi nhỏ”, nếu chúng tôi tham gia vào phát triển hệ thống sẽ kiếm được nhiều tiền, thu hồi tiền nhanh hơn là tham gia góp vốn vào cổ đông chỉ nhận tiền chia lợi nhuận. Cụ thể, sẽ nhận được 10% khi giới thiệu được một người khác tham gia gói 5 triệu đồng.

Số người giới thiệu sau sẽ được chia thành 2 khu vực, khi số lượng mỗi bên lên 30 người, công ty trả thưởng hơn 20 triệu đồng; lên mỗi bên 50 người, tiền thưởng hơn 30 triệu đồng; lên mỗi bên 100 người, tiền thưởng lên 50 triệu đồng và sẽ được kết nạp vào “Câu lạc bộ kinh doanh”, được chia lợi nhuận 5% toàn quốc. Cứ một chu trình như vậy “người hợp tác” sẽ lấy về tổng cộng 110 triệu đồng, 5 lần tái lại chu trình trên sẽ được tặng xe ô tô, biệt thự.

Tại hội thảo, ông Đỗ Hạnh, Giám đốc tiếp thị công ty kiêm Phó giám đốc điều hành miền Nam - cũng thao thao với những kế hoạch phát triển của công ty. Theo ông Hạnh, giữa năm 2015, công ty xây dựng được 5.000 “người hợp tác” nhưng sau một năm con số đã vượt 50.000 người, dự kiến đến năm 2025 sẽ lên 500.000 - 1 triệu người.

“Khi đó, chỉ cần một gia đình mỗi tháng sử dụng dịch vụ ăn uống của hệ thống, công ty sẽ có doanh số 500 - 1.000 tỉ đồng. Mỗi người hợp tác giới thiệu 10 người sử dụng, số lượng khách vãng lai sẽ lên đến 5 - 10 triệu người, mỗi người chỉ cần sử dụng 500.000 đồng, công ty sẽ có doanh thu từ 2.500 - 5.000 tỉ đồng. Đối với bất động sản, sẽ có 100.000 lô đất, 10.000 căn hộ, 2.000 căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại...” - ông Hạnh vẽ ra tương lai xán lạn nhưng trong suốt buổi hội thảo, hình ảnh trình chiếu chỉ là những hình ảnh minh họa, không biết những dự án bất động sản này ở địa chỉ cụ thể nào.

Sau khi tham khảo website công ty, chúng tôi tìm đến một địa chỉ mà công ty giới thiệu là nhà hàng Phố Đêm trên đường Phạm Văn Đồng (TP HCM). Đây thật ra là quán nhậu bình dân đúng hơn là nhà hàng.

Huy động vốn trái phép

Mặc dù hợp đồng ghi “Đây không phải hợp đồng đầu tư tài chính hay huy động vốn ” thế nhưng theo chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu, mô hình này là hình thức huy động vốn đầu tư đa cấp. “Việc lách qua hình thức hợp tác đầu tư vào các quán nhậu hết sức rủi ro. Một dự án đầu tư phải có những phân tích cụ thể về các mức độ rủi ro, về thị trường, báo cáo tài chính nhưng ở đây không có, chỉ có những hứa hẹn về quyền lợi, về chia thưởng...” - chuyên gia này cảnh báo.

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, phân tích theo luật Đầu tư, hợp đồng hợp tác kinh doanh là hợp đồng được ký giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh phân chia lợi nhuận, phân chia sản phẩm mà không thành lập tổ chức kinh tế.

Ở đây, công ty ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh chưa có lợi nhuận đã chia hoa hồng, chia thưởng. Như vậy, việc chia này không phụ thuộc vào lợi nhuận của công ty.

Theo hướng dẫn của cơ quan thuế, việc góp vốn này có dấu hiệu cho vay, bản chất là huy động vốn. Như vậy, hợp đồng hợp tác kinh doanh của công ty trái quy định trong luật Đầu tư, còn trong trường hợp huy động vốn thì đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, theo luật Tổ chức tín dụng và phải được sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.

Hình ảnh quảng bá quán Phố Đêm trên trang web của Thái Tuấn. ẢNH: T.L

Phân tích thêm về hợp đồng mà công ty ký với “người hợp tác”, ông Bùi Quang Tín, giảng viên Khoa Quản trị kinh doanh - Trường ĐH Ngân hàng TP HCM, chỉ rõ: “Điều 6 ghi thời gian hoàn vốn kéo dài là 12 tháng. Trong trường hợp công ty điều chỉnh hoạt động kinh doanh cho phù hợp với tình hình kinh tế thị trường thì công ty sẽ có thông báo cho người hợp tác trước 3 ngày bằng văn bản và thời gian hoàn vốn có thể kéo dài hơn 12 tháng”.

Vậy thời gian kéo dài hơn 12 tháng là bao lâu, công ty đảm bảo số tiền gốc cho “người hợp tác” bằng cách nào? Hợp đồng cũng không nêu rõ hợp tác xây dựng kinh doanh ở địa chỉ nào, dự án nào sẽ rất khó xác định được số tiền hợp tác, góp vốn của người dân đầu tư vào đâu, hợp pháp hay cơ sở kinh doanh đó là của người khác...

Theo tài liệu của chúng tôi, khi số lượng “người hợp tác” ở một khu vực lên 300 - 500 người, công ty sẽ thực hiện mở một quán nhậu bình dân mang tên Phố Đêm. Một điểm dễ nhận ra ở mô hình kinh doanh của công ty này đó là “người hợp tác” cũng là nhân viên của công ty và cũng là khách hàng của công ty.