Theo BHXH Việt Nam tỉ lệ người dân tham gia BHYT tăng dần qua các năm, tiệm cận mục tiêu BHYT toàn dân. Năm 2008, toàn quốc có 39,7 triệu người tham gia BHYT, tỉ lệ bao phủ đạt 46,1% dân số, đến năm 2015 đạt tỉ lệ 74,87% thì đến hết năm 2023 đạt tỉ lệ bao phủ 93,35% dân số.
Độ bao phủ BHYT phát triển bền vững
Từ năm 2022 đến nay, mặc dù có nhiều khó khăn trong công tác phát triển đối tượng do tác động của dịch COVID-19, nhưng diện bao phủ BHYT vẫn tăng hằng năm. Hầu hết nhóm người có thu nhập thấp, người nghèo, người yếu thế trong xã hội đều đã được tham gia BHYT; được ngân sách Nhà nước, ngân sách địa phương hoặc huy động từ các nguồn lực khác để đóng, hỗ trợ đóng BHYT.
Hệ thống y tế cơ sở ngày càng được củng cố, hoàn thiện. Hiện nay, cả nước có gần 13.000 cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT. Hệ thống KCB BHYT được tổ chức từ trung ương đến địa phương, gồm cả các cơ sở công lập và ngoài công lập đã giúp người dân thuận lợi trong tiếp cận, sử dụng các dịch vụ KCB BHYT. Số lượt người có thẻ BHYT đi KCB tăng qua từng năm. Trong 15 năm, đã có trên 2.120 triệu lượt người KCB BHYT. Năm 2023, có trên 174 triệu lượt KCB BHYT (tăng gần 2 lần so với năm 2009) của trên 39 triệu người sử dụng thẻ BHYT. Y tế cơ sở (gồm tuyến huyện và tuyến xã) chiếm 95% số cơ sở KCB BHYT. Giai đoạn 2018 - 2023, số lượt KCB tại tuyến y tế cơ sở chiếm khoảng gần 75% trong tổng số lượt KCB BHYT; số chi KCB BHYT tại tuyến này chiếm khoảng 34% tổng số chi KCB BHYT.
Quỹ BHYT là nguồn tài chính quan trọng, góp phần chăm lo sức khỏe người dân
Nguồn tài chính quan trọng chăm sóc sức khỏe nhân dân
Cùng với việc tăng tỉ lệ bao phủ BHYT và chất lượng dịch vụ KCB BHYT, quỹ BHYT được bảo toàn, tăng trưởng bền vững qua các năm trong điều kiện các nguồn lực có hạn. Kiểm soát chi, chống trục lợi, gian lận quỹ được tăng cường; tối ưu hóa trong sử dụng nguồn quỹ BHYT, cân đối được thu chi và bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT.
Trong 15 năm qua, quỹ BHYT đã chi trả gần 1 triệu tỉ đồng cho KCB BHYT. Năm 2023, số chi KCB BHYT từ quỹ BHYT khoảng 123.000 tỉ đồng, gấp 8 lần so với năm 2009. Quỹ BHYT đã trở thành nguồn tài chính quan trọng, góp phần chăm lo sức khỏe người dân. Cùng với đó, mức chi trả BHYT và danh mục thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật được quỹ BHYT chi trả ngày càng được mở rộng, đáp ứng nhu cầu KCB của người bệnh BHYT. Nhiều loại thuốc đắt tiền, thuốc điều trị đích để chữa trị bệnh ung thư cũng được đưa vào danh mục chi trả của BHYT. Các loại vật tư thay thế đắt tiền như khớp háng nhân tạo, stent động mạch... đã được quỹ BHYT chi trả hàng ngàn tỉ đồng mỗi năm.
Về mức chi trả, Luật BHYT sửa đổi năm 2014 đã tăng mức chi BHYT cho người thuộc hộ gia đình nghèo từ 95% lên 100%; người cận nghèo từ 80% lên 95%; nhóm bảo trợ xã hội cũng được quỹ BHYT chi trả 100% chi phí KCB. Năm 2023, mức chi KCB BHYT bình quân cho nhóm hưu trí là 6,3 triệu đồng/người; nhóm bảo trợ xã hội là 5 triệu đồng/người, trong đó, mức đóng BHYT bình quân của các nhóm đối tượng là 1,3 triệu đồng/năm. Đặc biệt, quy định về thông tuyến KCB BHYT đã tạo thuận lợi rất lớn cho người tham gia BHYT. Từ năm 2016, người tham gia BHYT có thể đến bất kỳ bệnh viện tuyến huyện nào để KCB và từ năm 2021, điều trị nội trú tại bất kỳ bệnh viện tuyến tỉnh nào trong cả nước đều được hưởng quyền lợi như đúng tuyến.
Bảo đảm quyền lợi người tham gia BHYT
Thực hiện Đề án số 06, cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về bảo hiểm do Cơ quan BHXH Việt Nam chủ trì xây dựng đã được tích hợp, kết nối liên thông với CSDL quốc gia về dân cư và một số bộ, ngành (đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong CSDL do BHXH Việt Nam quản lý với CSDL quốc gia về dân cư, trong đó có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN). Đây là cơ sở, nền tảng quan trọng để liên thông, chia sẻ, phục vụ quản lý của ngành và cải cách TTHC. Đến nay, 100% cơ sở KCB BHYT trên toàn quốc đã triển khai KCB BHYT bằng căn cước công dân, vừa rút ngắn thời gian, thủ tục KCB, nâng cao chất lượng phục vụ, vừa giúp quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT, chống trục lợi quỹ. Qua đó, đem lại rất nhiều lợi ích: không chỉ giúp người bệnh được đơn giản hóa thủ tục KCB, không phải lo lắng việc bảo quản hay quên thẻ BHYT khi đi KCB mà còn bảo đảm tính bảo mật, an toàn dữ liệu thông tin KCB; tiết kiệm thời gian đón tiếp, hướng dẫn của cơ sở KCB; đồng thời quản lý Quỹ BHYT hiệu quả, chống trục lợi quỹ.
Cùng với đó, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam phối hợp chặt chẽ, xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử cho mỗi người dân; liên thông dữ liệu giấy khám sức khỏe lái xe phục vụ dịch vụ công trực tuyến cấp đổi, cấp lại giấy phép lái xe...
