Đồng thời, các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh khác như Lotteria, Burger King, KFC… vẫn không ngừng tìm kiếm mặt bằng đẹp để mở cửa hàng.

Từ cuộc đua mặt bằng

Không chỉ tranh giành mặt bằng, các công ty sở hữu chuỗi cửa hàng fast food còn phải giành lấy cảm tình của người tiêu dùng thông qua các món ăn hấp dẫn và hợp khẩu vị của người Việt. Ảnh: Thành Hoa

Theo ghi nhận từ công ty nghiên cứu thị trường bất động sản CBRE Việt Nam, từ năm 2012 đến nay các chuỗi kinh doanh thực phẩm và ăn uống (bao gồm thức ăn nhanh) liên tục mở rộng mặt bằng, mở thêm cửa hàng.

Tại lễ ra mắt thương hiệu Burger King tại Việt Nam vào năm 2012, đại diện Burger King đã từng phát biểu rằng việc kinh doanh fast food (thức ăn nhanh) ở Việt Nam đang rất cạnh tranh. Họ sẽ đầu tư 40 triệu đô la Mỹ để phát triển chuỗi cửa hàng Burger King ở các vị trí đắc địa và trải rộng khắp các tỉnh, thành, qua đó muốn người tiêu dùng dễ nhận diện và tiếp cận.

Dù đặt mục tiêu là vậy nhưng do thâm nhập vào thị trường sau các đối thủ cạnh tranh như KFC (1997), Jollibee (1997), Lotteria (1998)… nên Burger King khó lòng chọn được những vị trí đắc địa để mở cửa hàng thức ăn nhanh. Cũng chính vì thế, trong những năm qua (tính từ năm 2012), Buger King chỉ có thể mở được 16 cửa hàng thức ăn nhanh tại TP HCM, Hà Nội và Cần Thơ.

“Trâu chậm nhưng không đành uống nước đục”, thế là Buger King phải chọn giải pháp trả tiền cao hơn để có được mặt bằng đẹp. Đã có lúc Buger King phải trả mức tiền thuê mặt bằng cao hơn đối thủ 20% để giành được vị trí đẹp mở cửa hàng tại TP HCM.

Mật độ bao phủ của các cửa hàng kinh doanh fast food ở Việt Nam ngày càng tăng nhanh. So với năm trước, các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh như KFC và Lotteria có mật độ bao phủ trung bình là một cửa hàng cho 600.000 dân thì nay đã nâng lên 450.000-500.000 dân/cửa hàng.

Burger King khi vào thị trường Việt Nam đã xác định mục tiêu sẽ nâng độ bao phủ cửa hàng lên mức 160.000 dân/cửa hàng. Muốn làm được điều này, Burger King phải sở hữu trong tay hơn 500 cửa hàng fast food!

Mấu chốt của một chuỗi cửa hàng fast food là phải có độ phủ lớn và muốn làm được điều này các nhà đầu tư phải đổ thật nhiều tiền thuê mặt bằng hoặc nhượng quyền thương mại để nhanh chóng mở rộng chuỗi. Gần đây, các công ty kinh doanh fast food như Burger King, BBQ Việt Nam, Jollibee… đã tích cực nhượng quyền để mở cửa hàng ở những vị trí đẹp.

Vào cuối tháng 11-2015, Jollibee đã công bố chính sách nhượng quyền với mức đầu tư một cửa hàng thức ăn nhanh Jollibee vào khoảng trên dưới 5 tỉ đồng. Điều này sẽ giúp cho Jollibee nhanh chóng có thêm nhiều cửa hàng mới. Bởi, đây là mức đầu tư thấp hơn nhiều so với một vài đối thủ cạnh tranh; thông thường mức đầu tư nhượng quyền thương mại của một số chuỗi fast food là 6-9 tỉ đồng.

Một thương hiệu lớn là McDonald’s do vào thị trường sau (năm 2014) so với các chuỗi cửa hàng fast food khác nên cũng gặp nhiều khó khăn trong việc tìm mặt bằng mở rộng chuỗi; hiện tại mới chỉ có bảy cửa hàng McDonald’s tại TPHCM. Tuy nhiên, nhờ đến sau nên McDonald’s lại thừa hưởng thành quả “tập cho người Việt ăn fast food” mà các đối thủ cạnh tranh đã bỏ công thực hiện trước đó.

Đến cuộc chiến menu

Không chỉ tranh giành mặt bằng, các công ty sở hữu chuỗi cửa hàng fast food còn phải giành lấy cảm tình của người tiêu dùng thông qua các món ăn hấp dẫn và hợp khẩu vị của người Việt. Giá bán một số món ăn quen thuộc cũng được các chuỗi cửa hàng fast food đẩy xuống mức thấp nhằm thu hút đông đảo người mua.

Nhân dịp thành lập cửa hàng thứ 200, Lotteria Việt Nam đã đưa ra chính sách giảm giá trung bình trên menu xuống mức 21.000 đồng và cam kết các món ăn này sẽ đảm bảo chất lượng. Các cửa hàng thức ăn nhanh Lotteria cũng sẽ ra mắt các phần ăn mới dành cho nhân viên văn phòng nhằm đa dạng hóa thực đơn.

Nói về kinh doanh fast food với khẩu vị của người Việt, bà Trần Thị Lan Anh, Tổng giám đốc Jollibee Việt Nam, nói: “Thực đơn tại các cửa hàng Jollibee có đủ các món ăn quốc tế và các món ăn mang hương vị Việt Nam; nhiều món ăn của chúng tôi đang sử dụng gia vị truyền thống trong nước. Ví dụ như món gà của Jollibee có âm hưởng từ món ăn truyền thống cánh gà chiên nước mắm của người Việt”.

Chuyên gia marketing Hoàng Tùng, người sáng lập thương hiệu thức ăn nhanh Pizza Home, đã từng bình luận rằng các công ty kinh doanh fast food quốc tế có khả năng địa phương hóa để chiếm lĩnh cảm tình của người tiêu dùng bản địa. Ví dụ như cửa hàng Burger King tại Thái Lan đã mở rộng thực đơn với món burger bò mang vị cay đặc trưng của ẩm thực Thái, hợp với khẩu vị của người dân địa phương.

Tại Việt Nam cũng thế, các cửa hàng KFC đã bán thêm cơm phối hợp cùng với các món gà rán chiều theo khẩu vị của người Việt. Các chuỗi cửa hàng fast food khác như Lotteria, Burger King, BBQ Việt Nam…. cũng phải đưa cơm vào thực đơn nhằm thu hút số lượng lớn nhân viên văn phòng đến ăn trưa.

Trước đây, khi các chuỗi cửa hàng fast food nước ngoài đến Việt Nam, chưa ai bán cơm trong cửa hàng nhưng giờ đây món cơm kèm với gà/heo/bò lại gần như trở thành món chủ đạo đối với thực khách Việt Nam. Jollibbee Việt Nam cũng cho rằng cơm gà là món ăn yêu thích, được bán chạy nhất trong thực đơn của họ.

Tích cực bản địa hóa thực đơn và mở rộng chuỗi cửa hàng là mục tiêu chiến lược của các công ty kinh doanh thức ăn nhanh tại Việt Nam. Trong những năm tới, do mặt bằng ở khu trung tâm của các thành phố lớn gần như cạn kiệt hoặc quá đắt đỏ về chi phí thuê mặt bằng, các công ty này sẽ phải đua nhau mở cửa hàng ở các tỉnh, thành xa hoặc tích cực nhượng quyền để mở cửa hàng ở những vị trí đẹp tại Hà Nội và TP HCM.