Nông dân kiểm tra lúa trổ
Nguyên nhân ban đầu được biết là giống lúa mua của một công ty ở huyện Châu Phú, tỉnh An Giang không đúng với chất lượng hạt giống lúa cấp xác nhận. Tuy nhiên, đến nay bà con nông dân và công ty vẫn chưa thống nhất giá cả bồi thường cho thỏa đáng.
Được biết đầu vụ Hè thu năm 2017, có 21 hộ nông dân trên địa bàn ấp Vĩnh Lợi 1, xã Châu Phong đã mua giống lúa AGPPS 114 của 2 cửa hàng vật tư nông nghiệp trên xã. Tuy nhiên trên bao bì ghi giống lúa OM 6976 114 cấp giống xác nhận của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên (TNHH MTV) giống cây trồng Trương Nhứt, địa chỉ ấp Vĩnh Bình, xã Vĩnh Thạnh Trung, Huyện Châu Phú.
Sau thời gian canh tác gần đến ngày thu hoạch, bà con nông dân phát hiện giống lúa mình gieo trồng cùng ngày nhưng lại có 3 giai đoạn trổ, 1 phần cong trái me, 1 phần trổ nửa bông, 1 phần đang tròn mình chuẩn bị trổ. Hiện trên địa bàn xã Châu Phong có gần 300.000 mét vuông đất trồng lúa gặp tình trạng trên.
Theo ông Huỳnh Văn Chúc – Phó trưởng Trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật thị xã Tân Châu cho biết: "Vấn đề này Trạm cũng kết hợp với các cơ quan ban ngành, địa phương đến để xác minh nắm lại tỷ lệ thiệt hại. Qua xác minh, 45% trổ trước, còn lại 55% trổ sau. Khoảng cách trổ trước sau là khoảng 15 ngày. Như vậy, lúa trổ trước trổ sau bà con nông dân sẽ phải tốn thêm tiền phân thuốc. Về sản phẩm thu hoạch thì cái chín trước và cái chín sau sẽ gây thất thoát ảnh hưởng đến năng suất và khi bán cũng sẽ bị mất giá".
Được sự chỉ đạo của UBND thị xã Tân Châu cùng với sự hỗ trợ của các ngành chuyên môn. UBND xã Châu Phong chủ động liên lạc với đơn vị bán lúa giống là công ty TNHH MTV giống cây trồng Trương Nhứt và tổ chức cuộc đối thoại giữa 21 hộ nông dân diện tích bị thiệt hại với đại diện công ty Trương Nhứt. Tuy nhiên vấn đề bồi thường thiệt hại vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng.
Là một trong những hộ bị thiệt hại, ông Trần Hồng Hải, người dân xã Châu Phong chia sẻ: "Nếu giống xác nhận thì nó sẽ bằng đọt và trổ bông đồng loạt mới phải. Còn giống này công ty trộn giống gì chứ không phải giống 114, cho nên công ty phải bồi thường cho chúng tôi tổng chi phí 1.234.000 đồng/ 1.000 mét vuông đất lúa".
Trước yêu cầu của người nông dân, phía đại diện công ty TNHH MTV giống cây trồng Trương Nhứt cho rằng mức giá đó rất cao. Công ty chỉ đồng ý bồi thường 50% số tiền bà con nông dân mua giống lúa của công ty để canh tác và cũng không thừa nhận việc này là lỗi của công ty.
Ông Lê Công Tú - Đại diện ủy quyền của Giám đốc Công ty Trương Nhứt cho hay: "Về góc độ Công ty thì chúng tôi cũng đã có khảo sát rồi để xem xét lại từng giai đoạn kỹ thuật trong quá trình sản xuất giống chưa thấy lỗi của bên công ty. Về gốc độ công ty thì muốn hòa giải với bà con cho vui vẻ, đâu cho nó rõ ràng về cách thỏa thuận với nhau. Ý kiến của bà con nông dân bồi thường như vậy thì quá cao. Công ty chúng tôi sẽ tìm một cái giá nào đó phù hợp hơn".
Có một nghịch lý đáng quan tâm là công ty vẫn không thừa nhận lỗi thuộc về mình nhưng lại đồng ý bồi thường cho nông dân 50% số tiền mua lúa giống canh tác. Ngoài ra, công ty hứa sẽ trả lời mức giá bồi thường bằng văn bản cho bà con vào ngày 25-7-2017, nhưng đến nay bà con nông dân vẫn chưa nhận được phản hồi nào từ phía công ty.
Để giải quyết vấn đề này, ông Nguyễn Trung Giang – Phó Chủ tịch UBND xã Châu Phong thông tin: "Trước tình hình này thì theo bà con thiệt hại tính toán là từ 1.200.000 đồng -1.400.000đồng/1.000 mét vuông đất, đó là về chi phí. Về gốc độ Ủy ban yêu cầu chỗ công ty làm việc với bà con phải có thỏa thuận chính thức và phải thống nhất với nhau. Nếu không đạt thỏa thuận thì UBND xã sẽ báo cáo các ngành chức năng có ý kiến xử lý đối với trường hợp sản xuất giống không đúng chất lượng".
Qua vụ việc trên cũng là hồi chuông cảnh báo cho bà con nông dân trong việc lựa chọn giống lúa tự phát không theo hướng dẫn, khuyến cáo của ngành chuyên môn và chính quyền địa phương. Hy vọng rằng công ty sẽ chia sẻ phần nào thiệt hại với bà con để cùng nhau tháo gỡ khó khăn. Có thêm chi phí trang trải cuộc sống và đầu tư cho mùa vụ mới.
