Khác với mai vàng phương Nam, mai trắng là loài hoa thuộc bộ tứ quý "Tùng - Cúc - Trúc - Mai" vốn nổi tiếng trong dân gian và thi ca. Đây là loại mai chỉ nở một lần được người xưa đặt tên: "Nhất chi mai". Chính sự quý và hiếm nên chỉ những người sành chơi, những nhà Nho, quan lại ngày xưa mới có được cây mai này trong dịp tết.
Anh Miên, một người bán loại mai trắng từ Hòa Bình, cho biết: Để làm bonsai được, ít nhất tuổi mai cũng phải 6 năm trở lên. Cây mai đẹp phải có thân đen nhánh, gốc bó kiểu đùi gà, hoa nở kèm các nụ.
Để có những gốc mai xù xì, thế mai đẹp, họ phải lặn lội từ trong rừng để đánh cả gốc về chiết ghép để tạo các cây mới. Với mai trắng trồng dưới đất tốt, cộng với điều kiện chăm sóc lý tưởng, cây sẽ cho hoa sau 4 năm.
Tuy nhiên, theo anh Miên, mai trắng chỉ đẹp khi chơi dáng bonsai và khi cây bị ép, phải từ 6 - 8 năm, thậm chí 10 năm mới cho hoa và nụ.
Thú chơi mai trắng rất cầu kỳ, theo ông Nguyễn Thành Nam (Nam Định), chủ nhân rao bán chậu mai trắng bonsai 12 triệu đồng: Giống mai trắng thường mọc ở núi đá, đất nâu ở vùng cao xen lẫn với các loại cát sỏi. Vì thế, nếu cho chúng "ăn" đất mầu, phù sa, cây sẽ chết ngay. Vì vậy, nhà vườn phải lấy y nguyên mẫu đất đồi nơi cây mai sinh trưởng để trồng.
"Những người sành chơi thường chọn cây thân đen, phía trên cành hoa nở trắng và nhiều nụ" - ông Nam cho hay.
Là 1 trong 4 "tứ quý" lưu truyền tại xứ Bắc Kỳ, vì thế từ xưa đến nay người muốn chơi hoa mai trắng phải đặt hoa này cả năm. Theo ông Nam, nếu mua về chơi thì phải là những người am hiểu về loài hoa và cách chăm sóc. Còn nếu chỉ thuê về trưng tết và bài trí trong nhà, giá sẽ rẻ hơn.
Hiện, do quy trình chăm sóc rất đặc biệt nên loài hoa này được ít nhà vườn trồng, tại Hà Nội, chỉ có một số nhà vườn tại Nhật Tân (quận Tây Hồ) trồng được giống hoa này.
Theo một số người sành hoa, hoa mai trắng có ở Hà Nội tết này là nhập từ tứ xứ như Nam Định, Sapa hay Sơn La nên giá rất đắt.
Mai trắng, nhiều cánh bung nở tại Hà Nội trong tiết trời lạnh giá khiến nhiều người say mê
