Nghệ nhân dân gian Hà Thị Cầu được coi là "báu vật sống" cuối cùng của nghệ thuật hát xẩm Việt Nam. Bà sinh năm 1917 ở Ý Yên, Nam Định trong một gia đình ba đời hát xẩm.
Bà Hà Thị Cầu. Ảnh: Internet
Cuộc đời bà gắn bó với nghệ thuật hát xẩm từ nhỏ và rong ruổi từ Bắc vào Nam để kiếm sống bằng những bài hát xẩm. Mặc dù không biết chữ nhưng bà rất giỏi làm thơ và sáng tác các bài hát xẩm, hầu hết các bài hát xẩm do bà biểu diễn đều do bà tự đặt lời và truyền dạy cho con cháu.
Những làn điệu xẩm cùng giọng hát của bà Hà Thị Cầu là những di sản quý giá còn lại của nghệ thuật xẩm. Bà đã được Hội văn nghệ dân gian Việt Nam tổ chức trao tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian, danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.
Năm 2008, bà được trao giải thưởng Đào Tấn, giải thưởng cho những đóng góp trong việc gìn giữ vốn quý nghệ thuật dân tộc. Mặc dù có nhiều giải thưởng và danh hiệu, nhưng cuộc sống của bà Cầu vẫn vô cùng khổ cực. Đến cuối đời, gia đình bà Cầu thuộc diện những hộ dân nghèo nhất xã Yên Phong.
Lễ viếng bà Hà Thị Cầu được bắt đầu từ lúc 7 giờ sáng ngày 4-3. Bà sẽ được an táng vào lúc 9 giờ 30 sáng 5-3 tại nghĩa trang Đầm Thuần (xã Yên Phong, Yên Mô, Ninh Bình).
