Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho thấy tính đến ngày 30-7, tăng trưởng tín dụng cả hệ thống đạt 5,15%. Đây là con số khá thấp so với chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm 12%. Mặc dù đã sang quý III, nghịch lý ngân hàng thừa tiền, doanh nghiệp thiếu vốn vẫn tiếp tục tái diễn.
Không đủ điều kiện vay
Khi lãi suất không còn là rào cản, khả năng vay vốn của doanh nghiệp không hẳn được “cởi trói”. Tại hội thảo về cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ và vừa, diễn ra tại TP HCM mới đây, lãnh đạo VPBank thừa nhận đẩy mạnh tín dụng lúc này không dễ dàng. Đối với những doanh nghiệp chấp nhận vay vốn lãi suất cao, ngân hàng không dám rót vốn vì sợ rủi ro tăng. Đại diện Ngân hàng SeABank cho rằng các doanh nghiệp muốn tiếp cận được vốn phải thực hiện tái cơ cấu, phải dứt khoát xử lý khoản vay cũ để làm sạch hồ sơ trước khi vay vốn mới.
Nhiều cản trở tăng trưởng
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, từ tháng 6 đến nay, hệ thống ngân hàng đang có cải thiện về tốc độ, quy mô, định hướng cho vay tín dụng theo hướng đẩy vốn ra nhiều hơn và sát đối tượng hơn. Tuy nhiên, tốc độ và quy mô cho vay chưa đạt yêu cầu do thị trường chưa có nhiều triển vọng nên doanh nghiệp chưa có nhu cầu lớn để vay vốn. Bên cạnh đó, lãi suất thực tế vẫn cao, phổ biến vẫn là 12%-14%. Số lượng doanh nghiệp được vay lãi suất ưu tiên chiếm không nhiều. Điều kiện cho vay cũng khắt khe. Hiện nhiều doanh nghiệp đã hết tài sản thế chấp, nếu có thì cũng bị đánh tụt giá trị tài sản, đặc biệt là đối với bất động sản thế chấp. Đối với hình thức cho vay tín chấp, phần lớn doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện vì tình hình tài chính khó khăn. Dự án để thẩm định vay tín chấp thường không đủ điều kiện, không đủ thông tin để lọt qua vòng thẩm định của ngân hàng.
TS Nguyễn Minh Phong cũng cho rằng vì nợ xấu ngáng đường nên Ngân hàng Nhà nước chưa có đột phá trong điều chỉnh quy định liên quan để tăng trưởng tín dụng. Do đó, nhiều ngân hàng không dám cho vay vì sợ bắt lỗi, có ngân hàng bị ép thu nợ về mới được trả lương. Tuy nhiên, TS Nguyễn Minh Phong vẫn lạc quan cho rằng đến cuối năm, mục tiêu tăng trưởng tín dụng 12% vẫn có thể đạt được vì áp lực tăng vốn cuối năm vẫn khá lớn. Một lãnh đạo ngân hàng thương mại cho biết để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm, cần giải quyết ách tắc trong xử lý tài sản đảm bảo. Hiện nay, việc phát mãi tài sản đang vướng quy định, thời gian kéo dài, là một trong những nguyên nhân cản trở tăng trưởng tín dụng.