Ngày 15-7 vừa qua, Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định 72 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. Nghị định này nhằm tiếp tục thúc đẩy sự phát triển Internet tại Việt Nam, bổ sung và hoàn thiện các quy định vể quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ và thông tin trên Internet.
Điểm nổi bật trong Nghị định là gì và Nghị định ra đời sẽ giúp tăng cường quản lý an toàn thông tin và an ninh thông tin trên mạng ra sao đã được Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son giải thích trong chương trình Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời tối 8-9.
Đặc biệt, trong chương trình này, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son đã chính thức trả lời những thắc mắc của người dân về việc liệu có đúng là Nghị định 72 sẽ cấm chía sẻ tin tức trên các trang mạng xã hội hay không?
Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son trong chương trình Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời.
- Thưa Bộ trưởng, càng gần đến ngày Nghị định 72 có hiệu lực thì mối quan tâm của người dân lại càng tăng lên. Người dân rất muốn biết Nghị định này có những điểm tích cực cụ thể như thế nào để có thể làm trong lành lại môi trường Internet?
Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Chúng ta biết rằng, các nước trên thế giới đều tôn trọng quyền tự do ngôn luận và đưa ra những quy định để bảo vệ tự do ngôn luận của con người, song họ cũng đều thấy rằng, tự do ngôn luận không phải là vô hạn mà phải được hoạt động trong khuôn khổ của pháp luật. Chính vì vậy, để bảo đảm cho việc tạo hành lang pháp lý, góp phần quản lý tất cả các lĩnh vực trong đời sống xã hội, ngày 15/7/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định ban hành Nghị định 72. Đây là Nghị định rất quan trọng trong việc tạo hành lang pháp lý cũng như động lực thúc đẩy phát triển Internet và cung cấp các dịch vụ, sử dụng dịch vụ trên internet và trên mạng xã hội.
Nghị định gồm có 6 chương, 46 điều, đưa ra những quy định chi tiết cho việc cung cấp dịch vụ trên internet, sử dụng tài nguyên Internet; đưa ra những nguyên tắc, những hành lang pháp lý cho việc cung cấp, sử dụng các dịch vụ của các trang mạng xã hội, các trang thông tin điện tử; những chế tài quan trọng để thiết lập các trang thông tin này, đồng thời cung cấp các dịch vụ trên mạng thông tin di động cũng như các chế tài để quản lý trò chơi điện tử, quản lý và cung cấp những phương thức hiệu quả nhất để đảm bảo an toàn, an ninh thông tin trên mạng.
Nghị định 72 cũng đưa ra những nội dung rất mới, đó là thực hiện nghiêm chỉnh nguyên tắc phát triển đi đôi với quản lý, quản lý để tạo điều kiện cho phát triển. Cụ thể, Nghị định 72 luôn động viên, khích lệ mọi người dân, mọi tổ chức cung cấp, khai thác các dịch vụ trên internet, cung cấp các thông tin, tìm kiếm, trao đổi, chia sẻ thông tin trên mạng. Đồng thời, Nghị định cũng đưa ra những điều kiện để xây dựng những trang thông tin điện tử, những trang mạng đó theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam, tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin, thu thập thông tin xuyên biên giới, từ Việt Nam đến các nước và từ các nước về Việt Nam trong khuôn khổ pháp luật và theo thông lệ của quốc tế, các điều ước mà Việt Nam tham gia với Quốc tế.
Nghị định cũng quy định các quyền hạn của các tổ chức, cá nhân cung cấp các thông tin trên internet, các trang mạng xã hội và bảo đảm, bảo hộ quyền, lợi ích chính đáng của người sử dụng internet và người sử dụng các trang mạng xã hội hiện nay.
Một điểm rất mới của Nghị định là đưa ra các hành lang pháp lý để bảo đảm an toàn, an ninh thông tin, Nghị định cũng đưa ra những khái niệm, nội dung, nội hàm thế nào là an toàn thông tin, thế nào là an ninh thông tin và cũng đưa ra vai trò, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước trong việc bảo đảm an toàn, an ninh thông tin của Bộ Thông tin và truyên thông, Bộ Công an và các cơ quan khác, đồng thời đưa ra những chế tài, những nghĩa vu, quyền lợi của những tổ chức cung cấp các dịch vụ trên mạng internet, các trò chơi điện tử để đảm bảo cho mọi người dân và các tổ chức tham gia cung ứng, sử dụng dịch vụ đều thực hiện theo quy định của pháp luật.
- Thưa Bộ trưởng, trong thời gian vừa qua đã xảy ra tình trạng những trang mạng lấy thông tin từ các báo chính thức nhưng không ghi nguồn, thậm chí biên tập lại, giật tít câu khách làm sai lệch nội dung thông tin. Vậy trách nhiệm của Bộ trong việc này đến đâu và Bộ sẽ xử lý những trường hợp đó như thế nào?
Những hiện tượng cố tình làm sai lệch các thông tin trên báo chí là vi phạm bản quyền của báo chí. Hiện tượng đó cần phải được xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Điều 23 của Nghị định 72 đã đưa ra những loại hình rất cụ thể trong các trang thông tin để khẳng định các trang thông tin nào thì được cung cấp nội dung và sử dụng dịch vụ gì, chịu những chế tài gì.
Ví dụ, Điều 23 ghi rõ: Trang thông tin tổng hợp, trang thông tin nội bộ, trang thông tin điện tử cá nhân, Trang thông tin điện tử ứng dụng chuyên ngành... là những trang thông tin điện tử riêng biệt, tùy theo nhu cầu của cá nhân và tổ chức để đăng ký hoạt động và chịu sự chế tài của pháp luật đối với những hoạt động đó. Những hoạt động làm sai lệch, phương hại đến nội dung của báo chí đã nêu đều được ngăn chặn và xử lý một cách kịp thời. Đây là một nội dung rất quan trọng của Nghị định 72 nhằm đảm bảo tính minh bạch trong công khai thông tin, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng và đảm bảo bản quyền của những tác phẩm báo chí.
- Có một độc giả viết: Cháu đang là một sinh viên đại học và là một trong hàng triệu người đang dùng facebook ở Việt Nam. Gần đây, cháu đọc báo và được các bạn bè chia sẻ trên mạng là sắp tới, Bộ sẽ xử phạt những người đưa các tin tức thời sự, sức khỏe, thời trang... từ các báo khác lên trang cá nhân của mình. Ngoài ra, cháu cũng nghe một số báo phân tích rằng như thế là không hợp lý vì thực ra, face book cũng là một diễn đàn để chia sẻ thông tin. Quan điểm của Bộ trưởng về việc này là như thế nào, có đúng là Nghị định 72 sẽ cấm chia sẻ tin tức trên các trang mạng xã hội hay không?
Tôi có thể khẳng định rằng, trong Nghị định 72 không có nội dung nào ngăn cấm người dân, những người tham gia các trang mạng xã hội cung cấp, tìm kiếm, trao đổi và chia sẻ thông tin. Trong thời gian vừa qua, một số báo, một số trang mạng xã hội có viết về Nghị định 72 nhưng chưa giải thích rõ về Nghị định này nên dẫn đến một số hiểu lầm về chế tài này.
Như chúng ta đã biết, trong Nghị định 72, điều 20 đã ghi rất rõ, phân biệt rất rõ về những trang thông tin điện tử đang hoạt động hiện nay. Khoản 4 điều 20 cũng nói về trang thông tin điện tử cá nhân. Đây là những trang do các cá nhân xây dựng lên trong quá trình sử dụng mạng xã hội để nhằm cung cấp, chia sẻ thông tin của cá nhân mình, nhưng không đại diện cho tổ chức cũng như không đại diện cho người khác và không cung cấp thông tin điện tử tổng hợp. Như vậy, Nghị định 72 không cấm cá nhân cung cấp, chia sẻ thông tin của cá nhân mình đối với xã hội, mà chỉ cấm không được thực hiện cung cấp thông tin tổng hợp.
Ngay việc cung cấp thông tin tổng hợp này, tại Khoản 3 của Nghị định quy định về trang thông tin nội bộ, cũng như khoản 5 về trang thông tin ứng dụng chuyên ngành cũng quy định không được cung cấp thông tin điện tử tổng hợp.
Điều 10 về quyền lợi, nghĩa vụ của người sử dụng internet cũng như điều 23 nói về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng trang mạng xã hội, cũng không có điều nào cấm cung cấp thông tin, cấm truy cập hoặc khai thác, tìm kiếm, chia sẻ thông tin trên mạng.
Riêng thông tin điện tử tổng hợp, một số trang mạng như trang cá nhân, trang nội bộ, trang thông tin điện tử chuyên ngành không được cung cấp. Nếu như các trang này muốn cung cấpthông tin tổng hợp thì phải thực hiện theo các quy định của pháp luật đối với các trang thông tin điện tử tổng hợp cũng như là cung cấp thông tin của các chuyên ngành khác.
Như vậy, có thể nói trong Nghị định 72 không ngăn cấm các cá nhân cung cấp, truy cập, tìm kiếm, chia sẻ thông tin trên mạng.
- Xin cảm ơn Bộ trưởng!