Cuộc chiến thương hiệu Vodka

Ngoại trừ các loại hương vị khác nhau, Vodka bao gồm nước và cồn. Thông thường, độ cồn nằm trong khoảng từ 35% đến 50% thể tích. Nghị viện châu Âu đã ấn định độ cồn tối thiểu của Vodka là 37,5% thể tích. Vodka Nga truyền thống có độ cồn là 40%. Đây được xem là tiêu chuẩn mà người Nga quy định cho việc sản xuất Vodka có từ năm 1894, dưới thời Sa hoàng Alexander III.

Đốt cháy

Theo từ nguyên học, Vodka có cùng gốc với từ có nghĩa là nước trong các ngôn ngữ hệ Slave (voda, woda), vodka có nghĩa là “ít nước”. Người ta tin rằng Vodka có nguồn gốc ở những khu vực trồng ngũ cốc bao gồm các quốc gia: Belarus, Lithuania, Ba Lan, Ukraine và miền Tây nước Nga. Ngoài ra, nó cũng có một truyền thống lâu dài ở vùng Scandinavia.

Thật thú vị, các dân tộc ở khu vực được xem là nguồn gốc của Vodka đều gọi thức uống này bằng những từ có gốc nghĩa là “đốt cháy”: Ba Lan: gorzalka; Ukraine: horilka, Belarus: harelka; Lithunia: degtine; Latvia: degvĩns; Phần Lan: paloviina; Đan Mạch: brendevin; Thụy Điển: brannvin; Na Uy: brennvin; ở Nga vào khoảng thế kỷ 17 – 18, từ goryashchee vino (burning wine - rượu đốt cháy cổ) được sử dụng rộng rãi. Giữa thế kỷ 18, từ “Vodka” được dùng phổ biến trong ngôn ngữ của người Nga, nhưng mãi đến năm 1860, từ này mới được xuất hiện trong văn bản.

Ngày nay, Vodka là một trong những loại rượu mạnh phổ biến nhất thế giới. Trước thập niên 1950, người ở bên ngoài châu Âu hiếm khi uống Vodka. Vào khoảng năm 1975, Vodka được bán ở nước Mỹ rồi vượt qua cả rượu Whisky làm từ hạt bắp trước đó từng là loại rượu mạnh phổ biến nhất và là rượu địa phương của quốc gia này.

Khi các ông nghị châu Âu vào cuộc

Các nước phản đối lại quan điểm của Nghị viện châu Âu, đứng đầu là Hungary, Tây Ban Nha và Vương quốc Anh, đã không cam chịu thất bại. Họ yêu cầu phải duy trì các nguyên tắc trước đây cho phép gọi loại rượu được nấu từ bất cứ nông sản nào là Vodka.

Các vị nghị sĩ châu Âu đưa ra quan điểm gọi loại rượu được nấu từ một số nguyên liệu nào đó là “Vodka hỗn hợp”, đồng thời sử dụng các nhãn hiệu thương mại khác nhau để biểu thị “Vodka truyền thống” và Vodka được chưng cất từ các loại nguyên liệu táo, nho, mật mía. Ngoài ra, Nghị viện châu Âu còn chống lại việc thêm các loại hương liệu vào rượu Vodka và đề nghị ghi trên nhãn hiệu tên các chất làm ngọt rượu nếu có. Đồng thời, các đại biểu tán thành việc duy trì các địa danh của Vodka, nếu chúng được hợp pháp hóa ở cấp quốc gia và khu vực. Tuy nhiên, Nghị viện châu Âu cho rằng một đạo luật về Vodka sẽ có lợi cho Nga, bởi vì chính tên gọi truyền thống Vodka của người Nga có một vị thế đặc biệt và được luật thương hiệu của Nghị viện châu Âu bảo vệ.

Theo báo cáo của Nghị viện châu Âu: “Lượng Vodka người Nga tiêu thụ chiếm hơn một nửa doanh số toàn thế giới. Nguồn gốc Slave của từ "Vodka" đã xuất hiện lần đầu tiên ở Nga và Ba Lan vào thế kỷ 15”.

Quốc gia bị thiệt hại trước tiên vì đạo luật mới là Vương quốc Anh, vốn đứng thứ hai về lượng xuất khẩu Vodka trong Liên minh châu Âu (EU). Nhưng, ở Anh, Vodka được chế biến chủ yếu từ mật, chứ không phải là bằng các loại hạt hoặc khoai tây.

Một giải pháp ôn hòa

Thế nhưng, theo báo The International Herald Tribune, nhiều nhà sản xuất rượu tỏ ra hài lòng với quyết định của Nghị viện châu Âu, trong số đó có Công ty Diageo, chủ sở hữu nhãn hiệu Smirnoff (loại Vodka sản xuất từ các loại hạt). Trên các chai Vodka Ciroc chế biến từ nho, Diageo đã in công thức: “Được chưng cất từ nho Pháp loại ngon”. Theo lời người đại diện của công ty, “Vodka luôn luôn là sản phẩm được chế biến từ nhiều thứ nguyên liệu; Nghị viện châu Âu đã đồng ý đưa ra những chuẩn mực tối thiểu và cho biết quan điểm rõ ràng rằng không được hạn chế nguyên liệu chế biến”.

Cuộc tranh cãi về Vodka ở châu Âu kéo dài đã 18 năm nay. Vấn đề này được đem ra thảo luận sôi nổi trong vòng năm năm gần đây với sự tham gia của Công ty Vin & Spirit ở Thụy Điển (chủ sở hữu nhãn hiệu Absolut). Vin & Spirit nhận được sự ủng hộ của Ba Lan, Phần Lan, Litva, Latvia và Estonia, ngay cả khi các nước này chưa là thành viên của EU.

Quan điểm của họ đưa ra là, Vodka cũng phải được áp đặt các quy tắc nghiêm ngặt về nguyên liệu sử dụng đang áp dụng ở EU đối với Whisky hoặc Rhum. Nghị viện châu Âu đã đề nghị một giải pháp ôn hòa trong cuộc bàn cãi loại rượu nào có thể gọi hoặc không thể gọi là Vodka. Ba nước Ba Lan, Latvia và Litva bảo vệ lập trường cho rằng chỉ có các loại rượu được sản xuất bằng khoai tây, hạt hoặc mật mới được gọi là Vodka. Thế nhưng, các nước khác thuộc EU đề nghị giải thích từ này rộng hơn. Ở những nước này, Vodka được chưng cất từ các nguyên liệu khác như củ cải đường và các loại cam quýt.

Một dây chuyền đóng chai Vodka

Vodka Nga xuất ngoại thất thế

Vodka Nga đã từng xuất khẩu sang tất cả các nước khác thuộc Liên Xô cũ, nhưng không thành công. Lý do: Các công ty Nga không biết đẩy mạnh việc quảng cáo Vodka Nga ở bất cứ nơi nào khác ngoài nước Nga. Trong khi đó, chiến dịch quảng cáo của các nhãn hiệu Vodka Ukraine hoàn toàn lấn lướt rộng khắp. Như thế, các công ty Ukraine đã qua mặt các nhà sản xuất Vodka Nga rất xa.

Vodka Nga không đạt hiệu quả xuất khẩu còn có nguyên nhân người tiêu dùng ở các nước trong khối SNG (Cộng đồng Các quốc gia độc lập) thích uống rượu mạnh sản xuất trong nước hơn. Hơn nữa, người tiêu dùng ở các nước thuộc Liên Xô cũ không dành cho Vodka Nga sự đón tiếp niềm nở. Đồng thời, người ta còn dựng lên các rào cản chống lại các sản phẩm từ Nga.

Hiện nay, Vodka Nga chiếm từ 0,5% đến 5% thị phần trên thị trường thế giới. Lượng Vodka Nga bán ra nước ngoài không bằng 1/10 so với thời Liên Xô cũ. Pavel Shapkin, Chủ tịch Hiệp hội Rượu quốc gia Nga, bức xúc: “Thật đáng giận cho đất nước đã nghĩ ra Vodka”.