Ngày 30-12, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho biết Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận Di tích Văn hóa Sa Huỳnh – một trong 3 nền văn minh cổ ở Việt Nam là Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt.
Theo đó, quyết định công nhận Di tích Văn hóa Sa Huỳnh được Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ký ngày 29-12, căn cứ Luật Di sản văn hóa và đề nghị của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh cho rằng việc Di tích lịch sử Văn hóa Sa Huỳnh được công nhận Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt là cột mốc giúp tỉnh phát huy giá trị Văn hóa Sa Huỳnh cũng như phát triển du lịch.
Các hiện vật thuộc nền Văn hóa Sa Huỳnh
Văn hóa Sa Huỳnh được nhà khảo cổ học người Pháp M.Vinet phát hiện năm 1909 ở phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ. Từ khu mộ chum Sa Huỳnh, các nhà khảo cổ qua nhiều đợt khai quật đã phát hiện khoảng 500 mộ chum và nhiều đồ tùy táng của nền văn minh tồn tại 2.000 - 3.000 năm trước phân bố chủ yếu ở miền Trung.
Năm 1997, di tích khảo cổ học Văn hóa Sa Huỳnh được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Quốc gia với hai khu vực được bảo vệ là Phú Khương và Gò Ma Vương (ở xã Phổ Thạnh và Phổ Khánh).
Theo hồ sơ, Di tích Văn hóa Sa Huỳnh gồm 5 điểm di tích: Long Thạnh (Gò Ma Vương), Phú Khương, Thạnh Đức, đầm An Khê và lạch An Khê, quần thể Di tích Chăm Pa, thuộc xã Phổ Khánh và phường Phổ Thạnh.
Các hiện vật thuộc Văn hóa Sa Huỳnh được trưng bày tại Nhà trưng bày Văn hóa Sa Huỳnh
Các nhà khoa học nhận định giá trị di sản Văn hóa Sa Huỳnh, Chămpa, Đại Việt ở quần thể này vẫn còn nguyên vẹn với tính xác thực cao... Từ đó có thể xây dựng khu Di tích Văn hóa Sa Huỳnh thành trung tâm bảo tồn và phát huy giá trị di sản này đại diện cho cả khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Ngoài Di tích Văn hóa Sa Huỳnh, trong đợt này Thủ tướng còn công nhận 4 di tích Quốc gia đặc biệt khác, gồm: Di tích khảo cổ Rộc Tưng - Gò Đá (thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai); Di tích kiến trúc nghệ thuật cụm đình Hương Canh (huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc); Di tích lịch sử đền thờ Vua Mai Hắc Đế (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An); Di tích lịch sử địa điểm Chiến thắng Ấp Bắc (thị xã Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang).