Tháo "nút thắt" cho chung cư cũ

Theo Sở Xây dựng TP HCM, năm 2017, UBND TP HCM đã có Quyết định 1017 về việc ủy quyền, phân công triệt để cho các quận thực hiện công việc cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ trước năm 1975. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn nhiều vướng mắc, đặc biệt là chung cư cấp D chậm tháo dỡ, xây mới bởi quy định của pháp luật về lĩnh vực này còn nhiều bất cập.

Nhiều nội dung đã không còn phù hợp

Ðánh giá về Quyết định 1017, Sở Xây dựng cho biết đã nhận được sự đồng thuận cao của các sở, ngành và các quận có chung cư cũ được xây dựng trước năm 1975. Quyết định này giúp cho UBND các quận chủ động trong việc tổ chức thực hiện cải tạo, sửa chữa và đầu tư xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ trước năm 1975 trên địa bàn. Ðặc biệt là các thủ tục liên quan đến công tác kiểm định, xây dựng, ban hành kế hoạch; công nhận chủ đầu tư và chấp thuận, phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tạm cư, tái định cư.

Tuy nhiên, Sở Xây dựng cũng cho hay trong quá trình thực hiện đối với các dự án có quy mô lớn, tính chất phức tạp, liên quan đến các thủ tục đầu tư xây dựng một số quận chưa chủ động giải quyết mà có nhiều văn bản đề nghị UBND TP HCM, Sở Xây dựng hướng dẫn, có ý kiến chuyên môn trước khi thực hiện hoặc có văn bản kiến nghị không thực hiện các thủ tục đầu tư và đề xuất giao lại cho các sở, ngành thực hiện, điển hình như việc cấp giấy phép xây dựng chung cư Cô Giang, quận 1.

Đến thời điểm hiện tại, các văn bản quy định pháp luật liên quan đến việc ủy quyền này đã được hủy bỏ, thay đổi hoặc điều chỉnh.

Qua rà soát, Sở Xây dựng nhận thấy trong 15 nội dung ủy quyền và 12 nội dung phân công theo Quyết định 1017 thì có đến 7 nội dung ủy quyền và 5 nội dung phân công, mặc dù văn bản quy phạm pháp luật mới đã điều chỉnh và thay thế nhưng thẩm quyền thực hiện không thay đổi và vẫn có thể tiếp tục đề xuất UBND TP HCM tiếp tục ủy quyền và phân công. Bốn nội dung ủy quyền và 3 nội dung phân công thuộc thẩm quyền rà soát và đề xuất của các sở, ngành khác (gồm Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Quy hoạch và Kiến trúc, Sở Giao thông Vận tải), Sở Xây dựng chưa lấy ý kiến của các đơn vị này để đánh giá sự phù hợp của 4 nội dung ủy quyền và 3 nội dung phân công theo quy định pháp luật tại thời điểm hiện nay. Nhất là có 4 nội dung ủy quyền và 4 nội dung phân công không còn phù hợp về thẩm quyền của UBND TP HCM, như phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển; kết quả sơ tuyền; hồ sơ mời thầu/hồ sơ yêu cầu; danh sách nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật; kết quả trúng thầu; đàm phán hợp đồng BT và ký thỏa thuận đầu tư với nhà đầu tư, thực hiện hợp đồng (đối với dự án nhóm B và C); ban hành quyết định chấp thuận đầu tư dự án…

Chung cư Bùi Viện, quận 1, TP HCM được xếp loại chung cư cấp D (nguy hiểm) hiện vẫn chưa được tháo dỡ. Ảnh: LÊ PHONG

Nhanh chóng sửa đổi, thay thế

Từ thực tế đó, Sở Xây dựng nhận thấy cần phải ban hành quyết định mới thay thế Quyết định 1017 để UBND TP HCM tiếp tục phân công, ủy quyền đối với các nội dung phù hợp với chức năng quản lý nhà nước ở địa phương cho UBND các quận và TP Thủ Ðức. Do đó, mới đây, Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND TP HCM xem xét tiếp tục ủy quyền 6 nội dung cho địa phương.

Ðó là ban hành văn bản thông báo kết quả kiểm định chất lượng chung cư cho chủ sở hữu nhà chung cư; ban hành quyết định cưỡng chế phá dỡ khẩn cấp nhà chung cư, quyết định cưỡng chế di dời và tổ chức thực hiện; phê duyệt phương án phá dỡ, phương án di dời, bố trí tạm cư và phương án cưỡng chế phá dỡ khẩn cấp; phê duyệt và công bố kế hoạch cải tạo, sữa chữa chung cư cũ, xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ trên địa bàn quận; công nhận chủ đầu tư; chấp thuận phương án tạm cư, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đề xuất của nhà đầu tư trong trường hợp các chủ sở hữu nhà chung cư chọn được nhà đầu tư theo quy định. Công nhận chủ đầu tư; phê duyệt phương án tạm cư, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giá trị căn hộ cũ và giá trị căn hộ mới trong trường hợp nhà nước tổ chức thực hiện đối với chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm mà hết thời hạn theo quy định nhưng các chủ sở hữu nhà chung cư chưa chọn được nhà đầu tư.

Ðồng thời tiếp tục phân công 5 nội dung cho địa phương, gồm ban hành văn bản kết luận kiểm định chất lượng chung cư; thẩm định và phê duyệt phương án phá dỡ nhà chung cư do chủ đầu tư lập; lập, thẩm định phương án phá dỡ khẩn cấp, phương án di dời, bố trí tạm cư và phương án cưỡng chế phá dỡ khẩn cấp; tổ chức thẩm định năng lực nhà đầu tư theo quy định; có ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đề xuất của nhà đầu tư trong trường hợp các chủ sở hữu nhà chung cư chọn được nhà đầu tư; tổ chức thẩm định năng lực nhà đầu tư; thẩm định phương án tạm cư, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giá trị căn hộ cũ và giá trị căn hộ mới trong trường hợp nhà nước thực hiện đối với chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm mà hết thời hạn theo quy định nhưng chủ sở hữu nhà chung cư chưa chọn được nhà đầu tư.

Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP HCM thống nhất việc nghiên cứu ban hành quyết định thay thế Quyết định 1017 theo hướng tiếp tục thực hiện 6 nội dung ủy quyền và 5 nội dung phân công nêu trên. Các thủ tục đầu tư xây dựng còn lại, kiến nghị thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành.