Người dân vùng lũ cần gì?

Nhiều người dân vùng lũ Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế… cho biết sau những tình huống cấp bách khi lũ dâng cao, nay họ cần vật tư để tái thiết cuộc sống và chuẩn bị ứng phó với bão lũ sắp tới.

Vùng ngập thiếu ghe, thuyền

Trong quá trình tác nghiệp, phóng viên Báo Người Lao Động đã gặp gỡ và trao đổi với nhiều lãnh đạo địa phương tại Quảng Bình, ai cũng bày tỏ mong muốn địa phương được trang bị xuồng loại nhỏ để cứu hộ, cứu nạn người dân mỗi khi lũ đến.

Theo tìm hiểu, người dân 9 xã vùng Nam của thị xã Ba Đồn, như: Quảng Văn, Quảng Lộc, Quảng Hải, Quảng Minh… và 2 xã Quảng Thanh, Quảng Phương (huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình) đều nằm ở hạ lưu ven sông Gianh. Lũ đến, nơi đây trở thành "túi nước", bị ngập và cô lập.

Ông Trần Quang Trung, Chủ tịch UBND xã Quảng Phương, nhớ lại lũ lịch sử vừa rồi khiến hơn 1.400 nhà dân tại 4 thôn của địa phương ngập lụt, có nơi ngập sâu tới 3 m. Khi nước ngập tới nóc nhà, người dân kêu cứu khắp nơi nhưng xã lại chưa được trang bị phương tiện cứu hộ dù có lực lượng tại chỗ nên "lực bất tòng tâm". 

Trong khi đó, lực lượng, phương tiện cứu hộ của huyện thì chủ yếu tập trung ở địa bàn ngập lụt xung yếu, bị cô lập nên di chuyển phải mất từ 1-3 giờ mới tiếp cận được. "Thời điểm "dầu sôi lửa bỏng", người dân kêu cứu khắp nơi nhưng xã lại không có lấy 1 chiếc thuyền cứu hộ. Nguy cấp quá đành phải chặt cây chuối kết thành bè cứu người như đưa sản phụ đi sinh, chuyển người ốm đau… rất nguy hiểm. Trước đây, từng có nhiều trường hợp phải bỏ mạng vì không có phương tiện ứng cứu tại chỗ. Lỡ xảy ra sự cố thì không lường trước được, địa phương mong được trang bị thuyền cứu hộ" - ông Trung nói.

Ngoài lực lượng chuyên nghiệp, người dân vùng lũ cần ghe, thuyền để cứu hộ tại chỗ Ảnh: HOÀNG PHÚC

Trong khi đó, ông Đỗ Văn Phúc - Phó Chủ tịch UBND xã Hưng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình - cho rằng thuyền nhôm chính là phương tiện thuận lợi nhất để cứu dân nguy cấp trong lũ, bởi lúc nước dâng cao, chảy xiết thì các phương tiện canô, thuyền máy… khi di chuyển không may gặp vật cản, rất dễ bị lật, ảnh hưởng đến công tác cứu hộ. Thuyền nhôm len lỏi được vào ngõ ngách dễ tiếp cận hiện trường, nhà dân để ứng cứu là phương tiện hợp lý vào lúc này. Địa phương cần nhất là 1-2 chiếc thuyền nhôm, giá tầm 30-40 triệu/chiếc. 

"Vừa rồi, đoàn anh em đi thuyền lớn cứu hộ, không may vướng dây điện bị lật, cả đội cứu hộ rơi xuống nước lũ rất nguy hiểm. Lực lượng cứu hộ tại chỗ luôn có nhưng chỉ có mỗi chiếc áo phao, không có phương tiện cũng không dám đi xa" - ông Phúc nhớ lại.

Gầy dựng lại ruộng vườn

Những ngày qua, có mặt tại vùng tâm lũ huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh - nơi trận lũ lịch sử từ ngày 18 đến 21-10 đã gây thiệt hại gần 1.200 tỉ đồng, cuốn trôi nhiều tài sản của người dân - phóng viên đã chứng kiến cảnh cơ cực của người dân. Đói, rét trước mắt đã qua khi hằng ngày người dân nhận được nhiều quần áo, mì gói, bánh chưng từ chính quyền, các đoàn cứu trợ. Tuy nhiên, cuộc sống phía trước của những người dân sẽ rất khó khăn vì khi lũ rút, nhiều nhà dân đã mất hết tài sản.

Chị Nguyễn Thị Hường (ngụ xã Cẩm Duệ, huyện Cẩm Xuyên), kể: "Nhà có đàn lợn, mấy chục con gà đã bị nước cuốn trôi. Giờ nếu không được hỗ trợ tiền để mua con giống tái sản xuất thì sắp tới cả gia đình không biết lấy gì sống qua ngày". Đây là tình cảnh chung của hầu hết người dân nơi đây. Lũ rút rồi nhưng khó khăn còn chồng chất bởi tài sản đã trôi theo dòng nước. Mua con giống, gầy dựng lại ruộng vườn phải cần số tiền không nhỏ trước mắt.

Ông Phạm Hoàng Anh - Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên - cho biết những ngày qua, người dân vùng ngập lũ nặng của huyện được rất nhiều đoàn cứu trợ ủng hộ tiền, quần áo, bánh chưng, áo phao. Hiện người dân rất cần hỗ trợ về kinh phí để mua con giống tái sản xuất. Huyện Cẩm Xuyên là vùng rốn lũ, mỗi khi hồ Kẻ Gỗ xả lũ thì người dân nơi đây lại ngập chìm trong biển nước.

Một người thường xuyên làm công tác thiện nguyện và cứu trợ người dân vùng lũ là ông Phan Văn Đức, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam xã Bình Trị (huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam), cho rằng các đoàn cứu trợ cần xác định 3 mốc thời gian gồm trước, trong và sau lũ để có thể đưa đến những mặt hàng thiết thực cho người dân. Trước khi lũ tới, người dân cần các phương tiện phòng tránh lũ như ghe thuyền, áo phao, lương thực. 

Giữa lúc nước lũ bao vây, nhiều người không kịp chuẩn bị thức ăn nên các loại thực phẩm ăn liền để cứu đói như mì tôm, bánh chưng - bánh tét, bánh ngọt, lương khô là rất thiết thực. Tuy nhiên, khi lũ đi qua rồi thì tốt nhất là trao tiền cho người dân bị thiệt hại để họ chủ động mua những thứ thiết yếu để tái thiết cuộc sống như cây giống, vật nuôi, công cụ lao động… Nếu trao quà, nên trao các loại có thể sử dụng được lâu dài như gạo, dầu ăn, nước mắm, hạt nêm, chăn màn…

Mùa mưa bão còn dài, thời gian chăn nuôi, trồng trọt còn lâu nên trước mắt người dân vùng lũ cần gạo để chờ đến mùa giáp hạt. Tùy từng gia đình có cách tổ chức sản xuất khác nhau nên cũng không thể đánh đồng cùng loại cây, con giống. Hỗ trợ tiền mặt là cách làm ổn thỏa nhất để từng gia đình tổ chức lại sản xuất, sửa chữa lại nhà cửa, lo lắng cho con cái. Các nguồn quỹ hỗ trợ người dân khi thiên tai, địch họa chính lúc này sử dụng có ý nghĩa nhất, phát huy hiệu quả cao nhất.