Đổi mới để chuyên nghiệp hơn

Một trong những lý do cử tri quan tâm đến việc chất vấn, trả lời chất vấn là bởi họ muốn chứng kiến xem các đại biểu (ĐB) có mang được tâm tư, nguyện vọng của mình đến với QH hay không, có làm tròn trách nhiệm của người đại diện như đã hứa ở những cuộc tiếp xúc cử tri trước kỳ họp QH hay không.

Theo chương trình, đây là kỳ họp giữa nhiệm kỳ nên trong hoạt động chất vấn, QH sẽ không lựa chọn "cứng" danh sách các bộ trưởng, trưởng ngành trả lời chất vấn theo từng nhóm vấn đề như các kỳ họp thông thường. Việc chất vấn cũng sẽ không đi theo nhóm vấn đề như những kỳ họp thông thường mà đi thẳng vào vấn đề ĐB quan tâm, thấy cần thiết là các "tư lệnh" bộ, ngành phải trả lời ngay. Điều này giúp cho những vấn đề cử tri quan tâm thuận lợi hơn trong việc đến với người có trách nhiệm. ĐBQH cũng sẽ dễ dàng chất vấn các bộ trưởng, trưởng ngành về việc thực hiện lời hứa ở các kỳ họp trước.

Thực tế hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn qua các kỳ họp QH của nước ta trong những năm gần đây đã có nhiều bước tiến đáng kể, thu hút sự quan tâm của nhân dân. Ở kỳ họp thứ 5 tổ chức hồi tháng 6 năm nay, với cách chất vấn "hỏi nhanh, đáp gọn, mỗi ĐB có 1 phút để nêu vấn đề. Người bị chất vấn có 3 phút để giải trình. Nhiều cử tri thông qua báo chí có nhận xét rằng QH đã tiếp tục có những đổi mới góp phần tăng tính đối thoại, tranh luận trong hoạt động nghị trường.

Một điều mà cử tri cũng dễ nhận thấy qua hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn ở kỳ họp thứ 5 là các ĐBQH không chỉ nêu ra các tồn tại, hạn chế, bất cập mà còn tập trung nhiều hơn so với những kỳ họp trước trong việc bàn giải pháp, thể hiện trách nhiệm đồng hành, chung tay, sát cánh cùng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương triển khai các chủ trương, chính sách, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vì sự phát triển của đất nước và hạnh phúc của nhân dân. "Tư lệnh" các bộ, ngành bị chất vấn thực sự bị "truy tới cùng" chứ không đơn giản chỉ trả lời cho qua chuyện. Đây là nhận xét chung của nhiều ĐBQH về việc trả lời chất vấn và Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân sau đó đã khẳng định: "Việc đổi mới này là một bước đột phá trong hoạt động chất vấn, được cử tri cả nước đồng tình".

Chất vấn là một trong những hình thức giám sát cơ bản của QH đối với các cơ quan nhà nước khác, thực hiện thông qua các ĐBQH. Chất vấn là khi ĐBQH mang lòng tin và sự ủy thác của cử tri, vì quyền lợi của cử tri mà lên tiếng. Vì thế, cử tri không mong gì hơn là những đại diện của mình hãy thể hiện tính chuyên nghiệp trong chất vấn, hỏi cho ra hỏi, nắm chắc vấn đề, trình bày mạch lạc, đi thẳng vào trọng tâm. Cử tri cũng mong việc trả lời chất vấn phải từng bước chất lượng hơn, chuyên nghiệp hơn, thể hiện bằng việc đúng trọng tâm câu hỏi, không vòng vo, né tránh.