Xuất khẩu bất động sản

Sau đó, Chính phủ đã có Nghị định số 51/2009/NĐ-CP ngày 3-6-2009 hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 19 của Quốc hội. Từ đó đến nay, đã hơn 6 năm, kể cả Việt kiều, mới có gần 200 trường hợp cá nhân nước ngoài mua và sở hữu nhà được giải quyết.

Kết quả này quá thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu của nhiều bà con Việt kiều và người nước ngoài muốn mua và sở hữu nhà tại Việt Nam. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến kết quả quá thấp là do điều kiện để cá nhân nước ngoài được mua và sở hữu nhà tại Việt Nam còn quá khắt khe và cũng chưa phù hợp với thông lệ quốc tế.

Đến khóa XIII, Quốc hội dự kiến sẽ thảo luận và thông qua dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 8. Trong đó, có các chế định cho phép Việt kiều được mua và sở hữu nhà như người trong nước; mở rộng điều kiện để thông thoáng hơn cho cá nhân nước ngoài nếu có nhu cầu có thể mua và sở hữu nhà ở thương mại, bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở, khi được phép nhập cảnh vào Việt Nam, trừ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của Chính phủ.

Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) còn quy định cá nhân nước ngoài không được mua và sở hữu quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư; trường hợp trong một đơn vị hành chính cấp phường mà có nhiều nhà chung cư thì Chính phủ quy định số lượng căn hộ được mua và sở hữu; nếu là nhà ở riêng lẻ (biệt thự, nhà liền kề) trên một đơn vị hành chính cấp phường thì cá nhân nước ngoài được mua và sở hữu không quá 250 căn nhà…

Việc mở rộng điều kiện cho cá nhân nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam sẽ xây dựng hình ảnh nước ta như là một quốc gia tương đồng với các nước. Đây cũng là hình thức xuất khẩu tại chỗ. Thay vì xuất khẩu nguyên liệu cát đá, xi măng, thép giá trị thấp, việc bán nhà ở cho người nước ngoài sẽ tạo thêm ngoại tệ cho đất nước, làm gia tăng giá trị tổng tài sản quốc gia, tạo việc làm cho người lao động, tăng tổng cầu cho thị trường bất động sản trong dài hạn.

Bởi nước ta hiện nay chưa hẳn đã là một điểm đến hấp dẫn đối với cá nhân nước ngoài để mua và sở hữu nhà nếu chúng ta không nâng cấp, xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại, phát triển đầy đủ các loại hình dịch vụ, chăm sóc sức khỏe, vui chơi giải trí, mua sắm, du lịch…

Tuy nhiên, một vấn đề rất lớn đặt ra là làm thế nào để việc mở rộng điều kiện cho cá nhân nước ngoài mua và sở hữu nhà tại Việt Nam không làm giảm đi hoặc không làm mất cơ hội mua và sở hữu nhà ở của tuyệt đại đa số người Việt trong nước đang có thu nhập trung bình và thu nhập thấp.

Do vậy, Luật Nhà ở (sửa đổi) cần quy định cá nhân nước ngoài chỉ được mua nhà ở cao cấp (có thể xác định mức giá trên 21 triệu đồng/m2) để không cạnh tranh trực tiếp với người có thu nhập trung bình và thu nhập thấp trong nước.