Tân trang di tích

Đến Văn Miếu Quốc Tử Giám những ngày giáp Tết, du khách dễ dàng bắt gặp cảnh những người thợ đang miệt mài với công việc sơn quét nhiều hạng mục xây dựng. Từ các bức tường bao, tường rào cho đến khu vực quanh giếng Thiên Quang, khu vực bia tiến sĩ đều đã và đang được phủ lên một lớp vôi quét mới tinh tươm. Tấm “áo khoác” mới này trông thật nổi bật bên những hạng mục như: Tam quan, Tứ trụ, Khuê Văn Các, Bái đường, Nhà Thái học… vẫn còn giữ vẻ cổ kính phong sương.

Diện mạo mới của nhiều hạng mục trong di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám đã gây bất ngờ với nhiều du khách tham quan cũng như những ý kiến đánh giá khác nhau. Đây cũng là điều khiến dư luận đang xôn xao với các luồng quan điểm trái chiều.

Theo vị giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu, đơn vị quản lý Văn Miếu Quốc Tử Giám, việc sơn lại nhiều hạng mục của di tích này là nghiệp vụ chuyên môn và được sự đồng ý của các cấp có thẩm quyền. Đây chỉ là hoạt động chỉnh trang, vệ sinh di tích mang tính định kỳ và bình thường với vôi dùng để quét là vôi ta trộn với than bùn, còn gọi là vôi sữa truyền thống.

Song, cũng có không ít ý kiến cho rằng việc trùng tu, tôn tạo di tích buộc phải giữ được nét cổ kính, kiến trúc lịch sử. Những người có quan điểm này có cơ sở để lo lắng vì trước đó, việc tân trang những di tích nổi tiếng ở Hà Nội như tháp Rùa, chùa Một Cột và Ô Quan Chưởng… cũng từng gây ra không ít phản ứng. Trong đó, việc quét lại vôi tháp Rùa từng bị dư luận phản ứng mạnh mẽ khi thấy hình ảnh hoàn toàn khác lạ về một di tich cổ kính rêu phong phủ bóng xuống mặt hồ Gươm xanh ngắt.

Văn Miếu Quốc Tử Giám là một trong số hơn 20 di tích quốc gia đặc biệt của nước ta hiện nay. Bất cứ một việc làm nào có thể thay đổi hiện trạng, hạng mục hay diện mạo di tích cũng cần tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật nhằm bảo vệ di tích quốc gia đặc biệt này. Bên cạnh đó, những việc làm này cũng cần lấy ý kiến rộng rãi của các tổ chức, cá nhân chuyên môn để trùng tu, tôn tạo không làm biến dạng, làm hỏng di tích.

Việc tân trang hay “hiện đại hóa” gây tai tiếng với tháp Rùa, Ô Quan Chưởng hay chùa Trăm Gian… là những bài học sâu sắc và đắt giá về chuyện hành xử thô bạo với di tích. Nhìn vào lớp vôi sáng trắng mới quét lên nhiều hạng mục ở Văn Miếu Quốc Tử Giám những ngày này, liệu có thể tin được rằng chỉ qua Tết Đinh Dậu 2017 sắp tới thì “mốc rêu” sẽ trở lại với ngôi trường cổ xưa ngàn năm tuổi như lời của ông giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu?