Ai dùng của công xây dựng việc công xin thần linh ủng hộ, ngược lại người lấy của công về làm của tư, xin thần linh đả tử... làm tôi bất trung, làm con bất hiếu, xin thần linh tru diệt – Đó là lời thề của các “chức sắc” xã Thuận Thiên (Hải Phòng) trong lễ hội "không tham nhũng" sáng 4-3 tại đền chùa Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng. Đây lễ hội Minh thề - lễ hội tái dựng nghi lễ những người làm quan thề “không tham nhũng” và những nông dân thề “trung thực, ngay thẳng”.
Từ xa xưa, lễ hội Minh thề được tổ chức với mục đích kết hợp giữa tín ngưỡng dân gian và giáo dục lối sống tốt đẹp cho những người con trong làng. Du khách đến với lễ hội Minh thề không phải để cầu lộc, cầu an mà để được nghe lời thề của các vị chức sắc về tinh thần làm việc chí công vô tư, không tham nhũng của công, không bao che tội phạm và không dùng quyền uy để bóc lột, nhũng nhiễu dân.
Vào ngày chính hội, dân làng dựng một đài thề trước cửa chùa Hòa Liễu. Chiếc mũ cổ của thành hoàng làng được đặt ở vị trí cao nhất trên đài thề. Các lãnh đạo địa phương và người dân dự lễ ngồi theo thứ tự phía dưới.
Theo quy định, chủ lễ phải là bậc cao niên, gia đình hạnh phúc, con cháu thảo hiền, chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật. Sau lễ dâng hương, dâng rượu, dâng nước… lễ tuyên thệ bắt đầu. Một con dao thiêng bọc vải hồng điều được trao cho chủ lễ.
Chủ lễ dùng con dao này vẽ một vòng tròn tượng trưng trước đài thề và cắm dao vào chính giữa vòng tròn ấy rồi dùng con dao thiêng này cắt cổ gà. Tiết gà được pha với rượu chia đều cho mỗi người một chén nhỏ như thể hiện sự đồng tâm của cả cộng đồng. Trong khói hương nghi ngút, những lời thề với thần linh, với tổ tiên âm vang cả một góc trời.
Mọi người cùng hô vang lời thề: “Ai dùng của công xây dựng việc công xin thần linh ủng hộ, ngược lại người lấy của công về làm của tư, xin thần linh đả tử.... làm tôi bất trung, làm con bất hiếu, xin thần linh tru diệt”.
Theo tích truyền, vào thế kỷ 16, vợ của Mạc Thái Tổ Mạc Đăng Dung là bà Thái hoàng Thái hậu Vũ Thị Ngọc Toản đã vận động hoàng thân, quốc thích góp tiền tu sửa chùa cổ làng Hòa Liễu, mua đất cúng Tam bảo được hơn 47 mẫu ruộng. Những người được cấp ruộng phải chia lợi nhuận để lo hương đăng trong chùa, sửa chữa đường sá, làm những việc công. Để giữ cho của công không bị tư lợi, họ đưa ra lời thề không đụng vào của công, để dân làng cùng giám sát. Lâu dần lời thề ấy trở thành một tín ngưỡng của dân làng.
Ông Phạm Phú Oanh, người đảm nhiệm vai trò chủ lễ của nghi thức lễ hội Minh Thề từ năm 2005 đến nay, cho biết lời thề là truyền thống của người dân địa phương có từ thế kỷ 16, và mới được phục dựng thành lễ hội Minh Thề từ năm 2003 đến nay.
Theo ông Oanh, sau 13 năm phục dựng, lễ hội Minh Thề ngày càng thu hút người dân ở khắp nơi về trảy hội. Đặc biệt năm nào lãnh đạo huyện Kiến Thuỵ và một số xã lân cận cũng về tham dự lễ khai hội Minh Thề, dâng hương trong đền, chùa.
Một số hình ảnh về lễ hội Minh Thề sáng 4-3:
Trưởng thôn vẽ vòng tròn tuyên thệ
Đại diện thôn đọc tuyên thề
Chức sắc trong thôn uống máu kim kê tuyên thệ
18 cụ cao niên uống máu kim kê