Trung Quốc sắp “tung đòn” đất hiếm đáp trả Mỹ?

Căng thẳng thương mại gia tăng đã dẫn đến mối lo ngại rằng Trung Quốc sẽ sử dụng lợi thế nhà cung cấp đất hiếm hàng đầu để làm đòn bẩy trong cuộc chiến thương mại với Mỹ.

Tân Hoa Xã dẫn lời một quan chức Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc cho biết Bắc Kinh ưu tiên nhu cầu đất hiếm trong nước nhưng sẽ đáp ứng nhu cầu hợp lý từ các quốc gia khác. Quan chức này không trả lời câu hỏi liệu Trung Quốc có hạn chế xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ hay không.

Trong khi đó, Tổng biên tập Thời báo Toàn cầu Hu Xijin viết trên mạng xã hội Twitter: "Dựa trên những gì tôi biết, Trung Quốc đang nghiêm túc cân nhắc việc hạn chế xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ. Trung Quốc cũng có thể đưa ra các biện pháp đối phó khác trong tương lai".

Vào tuần trước, Chủ tịch Tập Cận Bình đã đến thăm một công ty đất hiếm ở miền Nam Trung Quốc. Điều này dẫn đến suy đoán rằng Bắc Kinh đang xem xét sử dụng hóa chất trong cuộc chiến thương mại với Mỹ.

Trung Quốc chiếm 80% lượng nhập khẩu đất hiếm của Mỹ từ năm 2014-2017. Ảnh: Reuters

Trung Quốc chiếm 80% lượng nhập khẩu đất hiếm của Mỹ từ năm 2014-2017. Bắc Kinh đã tăng thuế nhập khẩu quặng kim loại đất hiếm của Mỹ từ 10% lên 25% kể từ ngày 1-6 năm nay khiến việc xử lý nguyên liệu tại Trung Quốc ít có lợi về kinh tế hơn.

Đất hiếm đóng vai trò quan trọng đối với nhiều ngành công nghiệp của Mỹ, bao gồm các ngành tăng trưởng cao như sản xuất xe điện và tua-bin gió. Năm ngoái, Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) chỉ định đất hiếm rất cần thiết đối với nền kinh tế và quốc phòng của nước này.

Khoáng sản đất hiếm là một nhóm gồm 17 nguyên tố hóa học dùng trong một số lĩnh vực như công nghệ năng lượng tái tạo, nhà máy lọc dầu, điện tử và công nghiệp thủy tinh.

Mặc dù được gọi là "hiếm", chúng vẫn được tìm thấy tương đối nhiều trong lớp vỏ trái đất, theo USGS. Tuy nhiên, có rất ít nơi trên thế giới khai thác hoặc sản xuất đất hiếm bởi vừa khó khăn, vừa có khả năng gây hại cho môi trường.

Đài BBC cho biết các mỏ của Trung Quốc chiếm khoảng 70% sản lượng đất hiếm toàn cầu. Myanmar, Úc và Mỹ cùng một số quốc gia khác chỉ khai thác một lượng nhỏ, chiếm phần còn lại.

Trong quá trình tinh chế quặng đất hiếm, Trung Quốc thậm chí còn chiếm ưu thế hơn. Vào năm ngoái, gần 90% đất hiếm tinh chế thành các oxyt có thể sử dụng được thực hiện ở Trung Quốc. Thống kê cho thấy xuất khẩu oxyt đất hiếm của Trung Quốc đã tăng gần gấp đôi trong vòng 5 năm qua.