Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lệnh cho Bộ An ninh Nội địa nước này đẩy mạnh các biện pháp rà soát người nhập cư sau vụ tấn công đẫm máu tại TP New York hôm 31-10, với nghi phạm được xác định là một người nhập cư từ Uzbekistan.
Phép thử cho tổng thống Mỹ
Ít nhất 8 người thiệt mạng và 11 người khác bị thương khi tên Sayfullo Habibullaevic Saipov, 29 tuổi, công dân Uzbekistan tới Mỹ năm 2010, lái chiếc xe tải đi thuê lao vào người đi đường trong lối đi dành cho xe đạp ở khu Hạ Manhattan.
Chiếc xe điên sau đó đâm phải một xe buýt trường học, trước khi nghi phạm nhảy xuống xe với 2 khẩu súng rồi bị cảnh sát bắn bị thương và bị bắt. Hai khẩu súng này về sau được xác định là súng giả.
Theo lời cảnh sát địa phương, khi nhảy ra khỏi xe, nghi phạm hét lớn "Allahu Akbar" (Thánh Allah vĩ đại) - vốn là khẩu hiệu quen thuộc của những kẻ khủng bố thời gian qua, trong đó có không ít vụ lao xe đã trở thành nỗi ám ảnh ở châu Âu.
Đài CNN dẫn nguồn tin thực thi pháp luật cấp cao cho hay một mẩu giấy được tìm thấy trên chiếc xe tải với những dòng chữ viết bằng tiếng Anh thể hiện vụ tấn công được thực hiện dưới danh nghĩa nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Thị trưởng TP New York Bill de Blasio gọi đây là một hành động khủng bố hèn nhát nhằm vào người dân vô tội. Vụ việc xảy ra ngay gần khu vực tưởng niệm ở Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC), nơi xảy ra vụ khủng bố 11-9-2001. Giới chức cho rằng vụ tấn công theo kiểu "sói đơn độc" này là vụ khủng bố đẫm máu nhất New York kể từ sau sự kiện 11-9.
Hiện chưa rõ Tổng thống Mỹ yêu cầu cụ thể những gì đối với Bộ An ninh Nội địa trong khi Nhà Trắng từ chối bình luận thêm. Theo The Atlantic, vụ tấn công là một phép thử đối với ông Donald Trump.
Kể từ khi nhậm chức, vị tổng thống nhiều lần ra các sắc lệnh nhằm siết chặt nhập cư vào Mỹ, đặc biệt là từ các nước có đa số dân theo Hồi giáo nhưng đều vấp phải sự cản trở của các tòa án. Uzbekistan là quốc gia hiện không nằm trong danh sách bị hạn chế nhập cảnh vào Mỹ dưới thời của Tổng thống Donald Trump.
Kinh hoàng hơn xả súng
Theo giới chuyên gia, những vụ tấn công đâm xe như thảm kịch đẫm máu đêm Halloween tại New York đang trở thành chiến thuật khủng bố phổ biến của IS ở phương Tây nhưng lực lượng an ninh chưa tìm ra phương án đối phó hiệu quả.
Đó là lý do chúng sẽ tiếp tục chiến thuật đơn giản mà nguy hiểm này để giết người và gieo rắc nỗi sợ hãi ở phương Tây trong khi IS ở Trung Đông đang bị dồn ép đến đường cùng.
"Mối đe dọa từ các vụ tấn công bằng xe tải gây ra nỗi kinh hoàng và còn tồi tệ hơn các vụ xả súng" - ông Rob Reiter, chuyên gia về an ninh Mỹ thuộc hãng Calpipe Security Bollards, cho biết. Theo ông, có thể giám sát tình hình trong một sự kiện lớn nhưng không cách nào kiểm soát mọi nơi suốt 365 ngày mỗi năm.
Cũng theo dữ liệu của chuyên gia này, riêng trong năm 2016, các vụ tấn công bằng xe tải, xe hơi đã cướp đi sinh mạng của 601 công dân các nước phương Tây, nhiều hơn tổng số nạn nhân tử vong trong các vụ khủng bố bằng hình thức đánh bom, xả súng và đâm chém cộng lại.
Theo USA Today, các chuyên gia cảnh báo cuộc tấn công mới nhất có thể là một dấu hiệu đáng sợ về những điều sắp tới trong cuộc chiến chống khủng bố tại Mỹ. Trước đó, xứ sở cờ hoa chưa từng chứng kiến một vụ khủng bố lao xe nào.
"Chúng ta đang trở thành mục tiêu dễ bị tấn công. Các xã hội dân chủ quá cởi mở và có thể bị xuyên thủng" - ông Charles Strozier, Giám đốc Trung tâm về chủ nghĩa khủng bố tại Trường Cao đẳng Tư pháp Hình sự John Jay, nói.
Trong khi đó, chuyên gia Bruce Hoffman của Trung tâm Wilson tại Washington, D.C. chỉ rõ New York là một trong những mục tiêu chính của IS. "Nếu chọc thủng được hệ thống phòng thủ ở New York, bọn khủng bố có thể giáng đòn tâm lý mạnh mẽ" - ông Hoffman phân tích.