Đông Á cần có tầm nhìn dài hạn

Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 9 đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Myanmar ngày 13-11 với sự tham gia của lãnh đạo nhà nước, chính phủ các nước ASEAN, Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand, Nga, Mỹ và Tổng Thư ký ASEAN.

Tại hội nghị, các nước khẳng định ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong hợp tác EAS và trong cấu trúc khu vực; tiếp tục tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên như năng lượng, tài chính, môi trường và quản lý thiên tai, giáo dục, bệnh dịch. Hội nghị cũng đánh giá cao sáng kiến do Việt Nam và Úc đồng bảo trợ về phòng chống sốt rét (APLMA) ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng nhà lãnh đạo một số nước trước khi dự Hội nghị Cấp cao Đông Á 

Ảnh: REUTERS

Phát biểu tại hội nghị, theo TTXVN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng Đông Á cần có một tầm nhìn dài hạn để xây dựng một cấu trúc khu vực vì hòa bình, ổn định và phát triển trên cơ sở phát huy hơn nữa vai trò của cấp cao Đông Á trong các vấn đề có tầm quan trọng chiến lược, nhất là thúc đẩy phát triển kinh tế và tiến trình liên kết, hội nhập khu vực.  Đề cập sự cần thiết các quốc gia Đông Á tăng cường bảo đảm hòa bình, ổn định và an ninh tại khu vực, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: “Cấp cao Đông Á, với tư cách là diễn đàn đối thoại của các nhà lãnh đạo, cần tăng cường hơn nữa tham vấn, đối thoại và hợp tác về các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực, đặc biệt là về xây dựng và củng cố lòng tin, sự tin cậy và hiểu biết lẫn nhau ở khu vực…”.

Về vấn đề biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: Hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không là lợi ích và mối quan tâm chung của các nước trong và ngoài khu vực. Trước bối cảnh tình hình biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, Thủ tướng đề nghị các bên cần đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực nhằm bảo đảm việc tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982; thực hiện kiềm chế, không có hành động đơn phương làm phức tạp tình hình hay làm thay đổi nguyên trạng ở biển Đông; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực; thực hiện đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), đồng thời xúc tiến thương lượng thực chất để sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) có tính ràng buộc.

Cùng với việc ra tuyên bố của chủ tịch hội nghị, EAS lần này cũng thông qua Tuyên bố về chống buôn bán động, thực vật hoang dã; Tuyên bố về quy trình ứng phó nhanh thảm họa; Tuyên bố về ứng phó khu vực đối với dịch bệnh Ebola; Tuyên bố lên án các tổ chức khủng bố tại Iraq và Syria gia tăng bạo lực, tàn ác.

Sau Hội nghị Cấp cao Đông Á, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự các Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ, ASEAN - Trung Quốc, ASEAN+3 với Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc. Tối cùng ngày, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 25 và các cuộc gặp cấp cao giữa ASEAN với đối tác đã khép lại với Tuyên bố Chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN-25.

Tuyên bố khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên biển Đông. Tuyên bố hoan nghênh kết quả tích cực trong tham vấn về thực hiện DOC và nhất trí phấn đấu sớm đạt được COC trên cơ sở đồng thuận.Tuyên bố cũng bày tỏ quan ngại về tình hình trên biển Đông, tái khẳng định các cam kết chung về bảo đảm giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với các nguyên tắc đã được thừa nhận chung của luật pháp quốc tế.