24 giờ không dễ dàng cho 2 nhà lãnh đạo Mỹ - Trung Quốc

Cuộc gặp được cho là sẽ định hình mối quan hệ song phương quan trọng Mỹ - Trung trong vài năm tới. Reuters cho biết 2 nhà lãnh đạo ăn tối vào ngày 6-4 và hội đàm vào sáng 7-4. Toàn bộ chuyến thăm Mỹ của ông Tập kéo dài chưa đến 24 giờ.

Đáng chú ý, địa điểm diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Trung đầu tiên dưới thời ông Trump không phải là Nhà Trắng - điều khiến Bắc Kinh do dự lúc đầu trước khi gật đầu với sự thu xếp của nước chủ nhà. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 5-4 cho biết dù 2 nhà lãnh đạo gặp nhau ở đâu thì điều quan trọng nhất là phát triển mối quan hệ song phương, mang lại lợi ích cho cả 2 nước và thế giới.

Các nhân viên an ninh vào khu nghỉ dưỡng The Eau Palm Beach Resort & Spa hôm 5-4, nơi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở khi đến bang Florida Ảnh: REUTERS

Để đạt được kết quả trên, 2 bên trước hết cần tìm được tiếng nói chung trong một loạt vấn đề đang khúc mắc, từ Triều Tiên, biển Đông, Đài Loan cho đến thương mại và tiền tệ. Tại cuộc gặp, ông Trump dự kiến yêu cầu Bắc Kinh tăng cường kiềm chế tham vọng hạt nhân, tên lửa của Bình Nhưỡng - được xem là thách thức an ninh khẩn cấp nhất của Mỹ. Nguy cơ Triều Tiên có thể phát triển tên lửa đạn đạo vươn tới lục địa Mỹ dường như khiến Washington hiện bớt quan tâm đến biển Đông - nơi Trung Quốc leo thang căng thẳng bằng động thái xây dựng, quân sự hóa phi pháp nhiều đảo nhân tạo. Dù vậy, ông Trump nhiều khả năng bày tỏ quan ngại về những hành động khiêu khích của Bắc Kinh tại khu vực này.

Thương mại cũng là vấn đề nóng không kém bởi ông Trump khi còn tranh cử đã cáo buộc những hành vi thương mại của Bắc Kinh “giết chết” việc làm của Mỹ và cam kết đánh thuế đến 45% đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc. Dù chưa hiện thực hóa lời đe dọa này, chính quyền ông Trump hiện tập trung tìm cách giảm mức thâm hụt thương mại 347 tỉ USD với Trung Quốc thông qua những biện pháp như tăng cường thực thi luật thương mại, áp thuế chống phá giá và chống trợ cấp.

Tổng thống Trump dự kiến cũng phàn nàn về điều mà ông gọi là “Trung Quốc thao túng nhân dân tệ” để giúp hàng hóa xuất khẩu của họ có giá rẻ. Vấn đề Đài Loan chắc chắn được đề cập tại cuộc gặp, nhất là sau khi ông Trump từng chọc giận Bắc Kinh khi nói không nhất thiết phải tuân thủ nguyên tắc “Một Trung Quốc”.

Theo Reuters, 2 nhà lãnh dự kiến không xuất hiện công khai và không tổ chức họp báo chung nên không dễ biết được cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Trung mới nhất diễn ra theo hướng nào. Dù vậy, trang Business Insider dự báo cuộc gặp sẽ trở nên “buồn tẻ” nếu những vấn đề nóng nêu trên không được thảo luận đến nơi đến chốn.