Không có thẻ BHYT, người đàn ông ngoài 60 tuổi ở một huyện ngoại thành TP Hà Nội xin bác sĩ hoãn điều trị căn bệnh ung thư da để về bàn bạc với con cháu vì số tiền túi phải bỏ ra quá lớn.

Méo mặt với viện phí

Xuất hiện nốt mụn thịt dưới mắt trái gần bằng hạt ngô, ông Trần Văn H. (61 tuổi, ở huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội) đến Bệnh viện Da liễu trung ương khám. Tại đây, sau khi thăm khám, bác sĩ xác định ông H. bị ung thư hắc tố da và có chỉ định làm các xét nghiệm chuyên sâu để khẳng định ung thư lành tính hay ác tính. Mặc dù bác sĩ cho biết khi bệnh nhân bị ung thư hắc tố da cần nhanh chóng được phẫu thuật vì chậm một ngày, tế bào ung thư di căn vào máu, hệ bạch huyết sẽ nhanh chóng di căn tới các cơ quan lân cận. Thế nhưng, khi bác sĩ thông báo số tiền phẫu thuật khoảng 30 triệu đồng nếu không có thẻ BHYT, ông H. đành ngậm ngùi xin bác sĩ hoãn điều trị để về bàn bạc cùng gia đình. Ông H. cho biết gia đình ông không phải thuộc dạng khó khăn nhưng vì ít ốm đau hoặc nếu có bệnh cũng chỉ là vài bệnh cảm xoàng nên ông chủ quan không mua BHYT.

Bệnh nhân Trần Văn H. xin hoãn chữa ung thư da vì không có thẻ BHYT

Bác sĩ Nguyễn Quang Minh, Phó trưởng Khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng Bệnh viện Da liễu trung ương, cho biết với bệnh nhân này, nếu có BHYT thì số tiền phải chi trả nếu được chuyển đúng tuyến chỉ vài triệu đồng nhưng không có BHYT, số tiền sẽ lớn hơn rất nhiều. Theo bác sĩ Minh, ung thư da hiện nay đang có xu hướng tăng, trong đó bệnh nhân mắc ung thư da thể tế bào hắc tố là ác tính nhất. "Có trường hợp người bệnh phát hiện ra bệnh và chỉ 6 tháng sau là qua đời. So với ung thư phổi, ung thư gan thì ung thư tế bào hắc tố cũng nguy hiểm không kém. Mặc dù ung thư tế bào hắc tố được coi là một trong những ung thư rất ác tính nhưng nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thì khả năng sống trên 5 năm sau điều trị là trên 80%" - bác sĩ Minh cảnh báo.

Còn 11% dân số chưa có BHYT

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, đến nay toàn quốc có 84 triệu người tham gia BHYT, đạt tỉ lệ bao phủ 89% dân số. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 11% dân số, tương đương 10 triệu người, chưa tham gia BHYT. Những năm qua, việc mở rộng quyền lợi hưởng BHYT giúp cho người có thẻ BHYT tiếp cận tối đa các dịch vụ kỹ thuật y tế tiên tiến. Hiện nay, hầu hết thuốc, dịch vụ kỹ thuật đều được quỹ BHYT chi trả khi khám chữa bệnh (KCB) đúng tuyến. Với mức đóng không cao nhưng khi không may mắc bệnh, kể cả những bệnh hiểm nghèo có chi phí điều trị lớn, người tham gia BHYT sẽ được KCB chu đáo, không phân biệt giàu, nghèo. Người có thẻ BHYT khi đi KCB đúng tuyến được quỹ BHYT chi trả 80% - 100% chi phí KCB theo phạm vi và quyền lợi hưởng tùy thuộc vào nhóm đối tượng. Thực hiện KCB bằng thẻ BHYT giúp người nghèo và cận nghèo bớt đi gánh nặng chi tiêu cho gia đình khi ốm đau, tai nạn. Hiện nay, ở nước ta, tỉ lệ chi trả chi phí y tế từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ đã giảm từ 49% năm 2012 xuống còn khoảng 40%. Thời gian qua, nhận thức của nhiều người dân về chính sách BHYT đã được nâng lên. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa tham gia BHYT do nhiều lý do khác nhau. Trong đó, một bộ phận người dân chưa tham gia BHYT do gặp khó khăn về kinh tế. Điều này đang tạo ra lỗ hổng trong hệ thống an sinh xã hội ở nước ta, khiến nhiều người có nguy cơ rơi vào bẫy nghèo đói nếu chẳng may bị ốm đau, tai nạn. Bên cạnh đó, trên thực tế, nguy cơ bệnh tật đang có chiều hướng gia tăng, trong khi giá các dịch vụ y tế cũng được điều chỉnh tăng dần theo mức tính đủ các yếu tố (gồm cả lương của cán bộ y tế). Việc tham gia BHYT là một lựa chọn đúng đắn, không chỉ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn chia sẻ gánh nặng tài chính, chi phí KCB đối với từng người dân. Vì vậy, tuyên truyền, vận động, hỗ trợ người dân có hoàn cảnh khó khăn chưa tham gia BHYT rất cần thiết nhằm mang lại những tác động xã hội tích cực.

Nhằm hướng tới thực hiện có mục tiêu BHYT toàn dân, từ nay đến cuối năm 2019, BHXH Việt Nam tổ chức chương trình "Hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn và giúp đỡ bệnh nhân nghèo" tại 8 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng miền của đất nước. Hoạt động này dự kiến hỗ trợ mua, tặng khoảng 2.400 đối tượng khó khăn tấm thẻ BHYT. Nguồn kinh phí này có được từ sự đóng góp của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống BHXH Việt Nam và sự hỗ trợ của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp. Ngoài ra, chương trình cũng kêu gọi sự chung tay, vào cuộc của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp giúp đỡ tài chính, hiện vật cho những bệnh nhân mắc bệnh nặng có hoàn cảnh khó khăn đang điều trị tại một số bệnh viện tuyến trung ương. Qua đó, sự hỗ trợ của chương trình có thể giúp những người có hoàn cảnh khó khăn yên tâm, ổn định hơn trong cuộc sống từ sự chia sẻ, giúp đỡ của cộng đồng thông qua chính sách BHYT.