Đây là nội dung đáng chú ý tại Thông tư số 18 vừa được Ngân hàng Nhà nước ban hành, sửa bổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 43 quy định cho vay tiêu dùng của công ty tài chính.
Theo đó, công ty tài chính chỉ được giải ngân trực tiếp cho khách hàng (cho vay tiền mặt) đối với khách hàng không có nợ xấu theo báo cáo quan hệ tín dụng tra cứu tại Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC) tại thời điểm gần nhất so với thời điểm ký kết hợp đồng cho vay tiêu dùng.
Tổng dư nợ cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp cho khách hàng tại một công ty tài chính so với tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng của công ty đó phải tuân thủ tỉ lệ tối đa theo lộ trình. Cụ thể, tỉ lệ cho vay tiền mặt trên tổng dư nợ tín dụng tại một công ty tài chính từ ngày 1-1-2021 là 70%, giảm dần qua các năm và sẽ về mức 30% từ đầu năm 2024. Như vậy, các công ty tài chính có lộ trình trong 5 năm để giảm cho vay tiền mặt.
Cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp bằng tiền mặt sẽ giảm dần theo lộ trình. Ảnh: L.Anh
Trước đó, Ban soạn thảo Ngân hàng Nhà nước giải thích, việc tách bạch rõ hoạt động cho vay tiêu dùng giải ngân thông qua bên thụ hưởng (thường là các đơn vị cung cấp dịch vụ, hàng hoá, bán hàng trả góp…) và cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp cho khách hàng vay nhằm tạo cơ sở kiểm soát việc cho vay tiêu dùng. Bởi thực trạng cho vay tiêu dùng của công ty tài chính khi giải ngân trực tiếp cho khách vay thường có rủi ro cao và khó kiểm soát mục đích sử dụng vốn vay. Quy định mới nhằm bảo đảm cho vay tiêu dùng phát triển bền vững, lành mạnh, hiệu quả.
Cũng tại Thông tư 18, Ngân hàng Nhà nước quy định rõ các biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ phù hợp với đặc thù của khách hàng, quy định của pháp luật và không bao gồm biện pháp đe dọa đối với khách hàng. Trong đó, yêu cầu công ty tài chính thực hiện số lần nhắc nợ tối đa 5 lần/ngày, hình thức nhắc nợ, thời gian nhắc nợ do các bên thỏa thuận trong hợp đồng cho vay tiêu dùng nhưng phải trong khoảng thời gian từ 7-21 giờ. Đồng thời, không nhắc nợ, đòi nợ, gửi thông tin về việc thu hồi nợ của khách hàng đối với tổ chức, cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ cho công ty tài chính, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật…
Với quy định này, khách hàng sẽ không bị nhắc nợ, đòi nợ "kiểu khủng bố" như thời gian qua, nhất là với những người thân, bạn bè của người vay. Tuy nhiên, đại diện một số công ty tài chính cũng lo ngại, việc thu hồi nợ trong thời gian tới sẽ khó khăn hơn.