Mới đây, 4 doanh nghiệp chuyên vận tải hàng hóa container đường thủy qua biên giới giữa Việt Nam và Campuchia từ các cảng khu vực TP HCM và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đi Phnôm Pênh và ngược lại, đã có công văn khiếu nại về việc một số cán bộ hải quan ở Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Sài Gòn Khu vực 1 gây khó khăn, phiền hà cho doanh nghiệp làm thủ tục.
4 công ty gồm: Công ty TNHH MTV Vận tải biển Gemadept, Công ty TNHH Dịch vụ Tiếp vận toàn cầu, Công ty Cổ phần Vận tải thủy Tân Cảng, Công ty Cổ phần Tân Cảng Cypress.
Nội dung khiếu nại gồm: Việc kiểm tra 1 container trong một tờ khai nhưng lại giữ lại toàn bộ các container trong tờ khai đó, dẫn đến 30-50 container cùng vận đơn và tờ khai bị giữ lại đến khi hoàn thành kiểm hóa. Thời gian từ lúc container bị tạm dừng thông quan đến lúc hoàn thành kiểm hóa kéo dài trung bình từ 15 đến 45 ngày. Việc ra quyết định giữ hàng kiểm hóa phải sau 3 ngày đến 10 ngày mới gửi cho người khai hải quan.
Công chức hải quan khi kiểm tra thường xuyên gây khó khăn như yêu cầu dỡ hàng ra khỏi container mặc dù hàng hóa đồng nhất có thể nhìn thấy hàng hóa; không ra ngay biên bản sau khi kiểm hóa xong, kéo dài thời gian hoàn thành giấy tờ hành chính để thông quan cho lô hàng, chưa kể kiểm hóa thành nhiều lần…
Đồng thời việc chậm thông quan sẽ gây thất thu cho ngân sách, doanh nghiệp ngưng hoạt động. Nguy cơ mất giao thương giữa hai bên Việt Nam - Campuchia.
Về nội dung khiếu nại trên, ông Nguyễn Thanh Long, Chi Cục phó Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn Khu vực 1, cho hay trong quá trình làm việc, các doanh nghiệp này chưa hề có khiếu nại nào đến cơ quan hải quan thành phố. Qua rà soát dữ liệu, đơn vị này cũng chưa thực hiện dừng thông quan tờ khai nào có số lượng container vượt quá 30 container như nội dung các doanh nghiệp phản ánh. Ngoài ra, một số nội dung phản ánh của các doanh nghiệp không có căn cứ…
"Doanh nghiệp không thực hiện đúng quy định và có hành vi vi phạm trong việc vận chuyển hàng hóa quá cảnh thì bị xử lý theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định hướng dẫn của Chính phủ. Qua thống kê, trong các năm qua, 4 doanh nghiệp khiếu nại trên đều là doanh nghiệp trọng điểm, thường xuyên bị xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi: khai sai tên hàng, số lượng, chủng loại, xuất xứ, quá cảnh hàng hóa thuộc diện kiểm dịch mà không có giấy phép kiểm dịch. Tỉ lệ vi phạm trong năm 2022 của các doanh nghiệp trên là 47%-56%"- ông Long nhấn mạnh.
Đại diện lãnh đạo Cục Hải quan TP HCM cho biết sẽ tạo mọi điều kiện để các doanh nghiệp làm tốt thông quan hàng hóa nhưng cũng sẽ mạnh dạn đấu tranh, xử lý vi phạm đối với các doanh nghiệp cố tình làm sai, gian lận thương mại, trốn thuế... nhất là vào thời điểm cuối năm. Đặc biệt để rõ ràng hơn, ngày 5-12 tới đây, lãnh đạo Cục Hải quan TP HCM, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cảng Sài Gòn Khu vực 1 sẽ đối thoại trực với với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải hàng hóa quá cảnh để giải tỏa các thắc mắc.