Đón "siêu máy bay" Boeing 787-9 Dreamliner, Bamboo Airways "chạy đua" bay thẳng sang Mỹ?

Sáng 22-12, Bamboo Airways đã đón máy bay thân rộng Boeing 787-9 Dreamliner đầu tiên tại Cảng hàng không Quốc tế Nội Bài (Hà Nội), đưa Bamboo Airways trở thành hãng hàng không tư nhân đầu tiên khai thác máy bay thân rộng tại Việt Nam. Dự kiến đến tháng 1-2020, hãng sẽ vận hành 4 máy bay Boeing 787-9 Dreamliner.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực Bamboo Airways Đặng Tất Thắng, dòng máy bay Boeing 787-9 này liên hệ trực tiếp với đường bay Việt - Mỹ. Ông cũng cho biết hãng đang triển khai các bước để cuối năm 2020, đầu 2021 có thể bay thẳng tới Mỹ: Lấy chứng chỉ nhà khai thác bay (AOC) thân rộng, nộp hồ sơ đến nhà chức trách Hàng không Mỹ, lựa chọn đối tác tại Mỹ…

Trước đó, nhiều lần lãnh đạo hãng hàng không này đã khẳng định sẽ bay thẳng tới Mỹ. Ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Bamboo Airways, từng bày tỏ mong muốn Bamboo Airways sẽ mở đường bay thẳng đến Mỹ ngay trong quý I/2020. Tại cuộc tọa đàm "Bay thẳng Việt - Mỹ: Sẵn sàng cho ngày cất cánh" vào tháng 8-2019, Bamboo Airways không giấu tham vọng sẽ trở thành hãng hàng không đầu tiên tại Việt Nam mở đường bay thẳng tới Mỹ. Tỉ phú Trịnh Văn Quyết cho biết chậm nhất là quý I-2021, Bamboo Airways sẽ khai thác chuyến bay thẳng thương mại đầu tiên từ Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất tới Los Angeles, bang California, Mỹ.

Trong khi đó, chuẩn bị cho đường bay thẳng Việt - Mỹ từ năm 2008, song Tổng Giám đốc Vietnam Airlines Dương Trí Thành cho biết nếu nhanh cũng phải 1-2 năm nữa hãng mới chuẩn bị đủ các điều kiện mở đường bay thẳng đến Mỹ do các thủ tục pháp lý vô cùng phức tạp. Mặc dù Cục Hàng không Việt Nam đã được Cục Hàng không Liên bang Mỹ cấp chứng chỉ an toàn hàng không CAT-1, nhưng Vietnam Airlines vẫn phải chuẩn bị những về vấn đề thương mại, thị trường, pháp chế để hoàn thành các điều kiện đến Mỹ.

Tháng 9-2019, Vietnam Airlines đã chính thức được Bộ Giao thông vận tải Mỹ cấp Giấy phép vận chuyển thương mại hành khách, hàng hóa, bưu phẩm giữa Việt Nam và Mỹ. Là hãng hàng không đầu tiên tại Việt Nam được cấp Giấy phép này song hãng sẽ cần tiếp tục thực hiện thủ tục xin cấp phép tại các cơ quan có thẩm quyền của Mỹ, gồm Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), Tổ chức an ninh vận tải Mỹ (TSA), Cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới Mỹ (CBP), Ủy ban an toàn giao thông quốc gia Mỹ (NTBS) và một số cơ quan, tổ chức có thẩm quyền khác trước khi chính thức khai thác các chuyến bay đến Mỹ.

Mới đây, Tổng Giám đốc Vietnam Airlines Dương Trí Thành cũng đã nêu những con số lỗ, lãi để nói về bài toán kinh tế mà hãng này đang phải đau đầu cân nhắc khi bay thẳng đến Mỹ.

Cũng từng bộc lộ quan tâm đến thị trường Mỹ song mới đây, ông Đinh Việt Phương, Phó Tổng Giám đốc Vietjet Air, cho biết hãng có cách tiếp cận khác. Thời gian tới Vietjet kiên trì mô hình hoạt động khai thác đội máy bay thân hẹp, với đường bay, chặng bay trong tầm 5 - 6 giờ. Việc bay đến Mỹ có thể coi như một giấc mơ có ngày nào đó sẽ thực hiện.

Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng cho hay theo hiệp định hàng không giữa Việt Nam và Mỹ năm 2003, hay nước có quyền mở đường bay Việt Nam đến Mỹ và từ Mỹ đến Việt Nam với tần suất 7 chuyến/tuần. Cơ sở pháp lý để mở đường bay thẳng hoặc bay có 1 điểm dừng tới Mỹ hiện nay đã có. Tuy nhiên, vấn đề rất quan trọng là năng lực khai thác của hãng hàng không, mà trước hết là phải có máy bay để đăng ký bay đường dài và bay qua đại dương đến Mỹ.

Nếu bay thẳng từ Việt Nam đến Mỹ phải đạt tiêu chuẩn bay 2 động cơ vượt đại dương, tối thiểu ETOPS 180 phút. ETOPS là điều luật của ICAO cho phép máy bay thương mại 2 động cơ được bay kéo dài thêm một khoảng thời gian bay nữa trong trường hợp một động cơ bị hỏng, khoảng thời gian này không cần phải đủ để bay qua biển hay xuyên đại dương mà là thời gian bay với một động cơ giữa các sân bay trung chuyển. Hiện tại, trong 5 hãng hàng không, mới có Vietnam Airlines đạt tiêu chuẩn này. Những hãng khác muốn được phê chuẩn ETOPS 180 phút thì điều kiện đầu tiên phải tích luỹ kinh nghiệm, nhanh nhất cũng mất 18 tháng kể từ khi khai thác loại tàu bay đó.

"Thời điểm hiện nay mà đủ điều kiện để bay thị trường Mỹ thì Vietnam Airlines là hãng duy nhất hiện nay có thể đảm bảo được. Vì bay Mỹ có nhiều yêu cầu đặc biệt liên quan đến kinh nghiệm và khả năng khai thác của các hãng hàng không, không phải có máy bay to là bay được. Tôi biết Vietnam Airlines đang xúc tiến quyết liệt việc khai thác đường bay Mỹ, tôi nghĩ cuối 2020 Vietnam Airlines sẽ có kế hoạch tiếp cận và đi trước vào thị trường này. Sang năm 2021 thì những hãng hàng không như Bamboo có thể nghiên cứu xem xét tham gia"- Cục trưởng Thắng nhận định.