Giáo dục

"Lắng nghe" không chỉ ở đề thi, chấm thi

Huỳnh Thanh Phú (Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du, TP HCM)

Đề văn tuyển sinh lớp 10 tại TP HCM năm nay được đồng nghiệp đánh giá khá thú vị, song xuyên suốt đề xoáy sâu một vấn đề "lắng nghe". Ai trong chúng ta đều biết là thế giới tự nhiên không đổi, chỉ có tâm mình thay đổi.

Một vấn đề tưởng chừng các em 16 tuổi giải quyết tốt nhưng xem ra ở tuổi 61 cũng khó nuốt!

Trong thế giới của tuổi teen hôm nay có quá nhiều thứ mà các bậc làm cha mẹ, nhà trường chạy không kịp để dạy các em. Thế giới hôm nay quá rộng với các em, ngoại ngữ và công nghệ chính là công cụ để giúp các em khám phá và "phá khám" bó buộc chính mình. Từ những game đơn giản đến game cờ bạc trá hình. Từ những phim hoạt hình vui nhộn đến những phim làm các em già trước tuổi. Từ những thông tin chia sẻ bài học đến những thông tin bán hàng qua mạng và rồi bán chất cấm... Từ những comment (bình luận) tương tác thú vị nhẹ nhàng đến comment phê phán và đôi khi vượt rào, chính phương tiện smartphone, máy tính đã và đang dẫn con người lao vào sống ảo.

Nên để "lắng nghe" là việc cần làm ngay và làm thường xuyên. Một đề thi hay cần đòi hỏi có sự định hướng tiếp, chúng ta không chỉ chấm thi rồi dừng lại, thầy cô tiếp tục lắng nghe chính mình và lắng nghe các em mới hướng dẫn các em các phương pháp lắng nghe, điều quan trọng là sau lắng nghe, chúng ta phải làm gì? Ai cũng biết muối có vị mặn nhưng chỉ nói mãi mà không nếm thì ngàn năm cũng không biết vị mặn như thế nào? Giáo dục phải biến lý thuyết thành hành động, đó chính là chân lý.

Lắng nghe chính mình không đơn giản chỉ là sử dụng tai để nghe. Con người chúng ta có nhiều giác quan như mắt, tai, mũi, lưỡi... nên khi dạy tuổi teen hôm nay, người thầy phải am tường kiến thức đời sống hay nói cách khác, những vấn đề về thế giới quan, thầy cô phải có trải nghiệm mới chinh phục học trò, hướng dẫn các em sử dụng đôi mắt nên nhìn những gì tốt đẹp để thấy cuộc đời bình an, hãy tránh xa những thói hư tật xấu. Đôi mắt nhìn đời để đồng cảm và chia sẻ yêu thương vì xung quanh ta còn rất nhiều mảnh đời cần được giúp đỡ. Liệu chăng chúng ta có quá kỳ vọng vào tuổi teen hôm nay? Khi mà cha mẹ dồn sức chăm bẵm tất tần tật cho con, nhà trường cũng chỉ dừng lại trên nguyên tắc chứ không dám chạm vào "cậu ấm, cô chiêu" theo kiểu "cứng rắn một tí"; ngoài giờ đến trường thì giờ ăn, ngủ, chat, game, vòi vĩnh tiền để sắm đồ hiệu, trang sức thời thượng...

Tuổi trẻ hôm nay có bao nhiêu người lắng nghe chính mình để chỉnh sửa thành "con tự ngoan, trò tự giỏi", hay lắng nghe cuộc đời để chia sẻ yêu thương với đồng bào ta khi bị thiên tai, hay ủng hộ chiến sĩ ta ngày đêm canh giữ biên cương, hải đảo hay do chỉ tiêu của Đội, Đoàn để rồi giáo viên chủ nhiệm cố gắng hoàn thành nhiệm vụ trên tinh thần "cưỡng cầu". Tuổi trẻ hôm nay có thật sự lắng nghe thế giới xung quanh? Có thể thấy văn hóa đọc ngày bị mai một, việc xem thời sự càng xa vời nên tuổi teen hôm nay thiếu ý thức bảo vệ môi trường. Rác là một bằng chứng, ngày nay ra ngõ là gặp rác vì chính các em có khi nào quét nhà, quét lớp..., không có sự trải nghiệm ắt thiếu kỹ năng, ắt sẽ vô cảm với thế giới xung quanh.

Nhìn lại cách ra đề văn của thành phố trong nhiều năm qua rất hay, rất ý nghĩa nhằm hướng người học đến giá trị "chân - thiện - mỹ" nên rất cần thầy cô dạy cho các em giá trị thật của một tác phẩm, một bài thơ trên tinh thần tôn trọng cảm xúc của người học, không ép buộc phải tuân thủ bao nhiêu ý của thầy đưa ra, làm thế là triệt tiêu sự sáng tạo, dập tắt cảm xúc chân thành của các em... Như thế, đồng nghĩa chúng ta đang bắt các em "lắng nghe" để đoán trúng ý của thầy cô, từ những thông điệp hay nhà trường cần định hướng để học sinh có sự trải nghiệm, có cảm xúc mới có chất liệu dệt nên tâm hồn đẹp, chắc chắn các em sẽ có cách ứng xử văn minh hơn và nhân văn hơn, đó chính là chức năng của giáo dục.

Tin liên quan

Bình luận (0)

Gửi bình luận

"Lắng nghe" không chỉ ở đề thi, chấm thi

Tin liên quan

Ngày đầu thi lớp 10 ở TP HCM: Đề văn đổi mới với nhiều thông điệp cuộc sống

Gợi ý giải đề thi môn văn lớp 10

Đề thi văn lớp 10: Thú vị, dễ đạt điểm cao

"Lắng nghe" không chỉ ở đề thi, chấm thi

Tin liên quan

Ngày đầu thi lớp 10 ở TP HCM: Đề văn đổi mới với nhiều thông điệp cuộc sống

Gợi ý giải đề thi môn văn lớp 10

Đề thi văn lớp 10: Thú vị, dễ đạt điểm cao

Thanh toán và đọc bài viết này chỉ với (5000đ)

Thanh toán và đọc bài viết này
chỉ với (5000đ)