Bất ổn do nhập nhèm

Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Tổng LĐLĐ Việt Nam “Những vấn đề bức xúc, cấp bách của CN trong các KCX-KCN - thực trạng và giải pháp”, do nghiên cứu sinh Nguyễn Mạnh Thắng (Viện Công nhân - Công đoàn) làm chủ nhiệm, đã chỉ ra thực trạng về tiền lương hiện nay. Có 54,4% CN được hỏi cho rằng tiền lương, thu nhập không đủ sống và 15,8% cho rằng doanh nghiệp (DN) trả lương không công khai, minh bạch.

Thực tế, lương tối thiểu hằng năm dù được điều chỉnh tăng nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu sống tối thiểu của người lao động (NLĐ). Để cải thiện thu nhập, họ phải đánh đổi nhiều thứ, trong đó tăng ca vẫn là giải pháp được ưu tiên lựa chọn. 70% NLĐ hiện nay là dân ngoại tỉnh. Để trụ lại ở thành thị, họ phải cật lực làm việc nhằm trang trải chi phí sinh hoạt. Áp lực chi tiêu sinh hoạt đè nặng khiến họ chỉ biết lao đầu vào việc làm thêm và ít có cơ hội giải trí. Nhiều gia đình CN do không gánh nỗi chi phí sinh hoạt đã buộc lòng gởi núm ruột của mình về quê cho cha mẹ chăm sóc. Cuộc sống với bộn bề khó khăn là vậy song ở nhiều nơi, họ vẫn bị chủ DN chèn ép và điều đó khiến họ bị ức chế. Không chỉ nhập nhèm tiền lương, nhiều chủ DN còn áp dụng những tiểu xảo khác để o ép NLĐ, như đột ngột nâng định mức sản phẩm hay cắt giảm các khoản phụ cấp.

Theo ông Lê Hòa Bình, Giám đốc Công ty TNHH Thực phẩm Hòa Bình (quận 11, TP HCM), việc thiếu công khai, minh bạch về tiền lương chính là nguyên nhân đẩy DN vào bất ổn. Sau tranh chấp xảy ra, niềm tin của NLĐ với DN sẽ không còn. Ở công ty ông Bình, trong quá trình xây dựng và hoàn thiện cơ chế tiền lương, ban giám đốc chủ động tham khảo ý kiến của Công đoàn cơ sở. Điều này đã giúp ban giám đốc xác lập uy tín nhất định với tập thể lao động.

Chính sách tiền lương hợp lý sẽ tạo động lực làm việc cho NLĐ. Do vậy, DN không nên vì lợi ích trước mắt mà quên đi cái hại về lâu dài. Minh bạch trong chính sách tiền lương và đãi ngộ NLĐ tương xứng là cơ sở để DN ổn định nguồn nhân lực lâu dài, từ đó phát triển bền vững.