Lắng nghe người dân hiến kế: Thúc đẩy ý tưởng sáng tạo cho TP HCM

Nhiều thành phố lớn trên thế giới đã chú trọng đầu tư mô hình đổi mới, sáng tạo và là nơi hội tụ những ý tưởng hàng đầu đưa ra giải pháp cho các vấn đề tháo gỡ vướng mắc hiện tại cũng như xây dựng tầm nhìn lâu dài trong tương lai.

Bắt đầu từ ĐHQG TP HCM

Hầu hết các quốc gia, lãnh thổ, thành phố đều có những trở ngại và cần các giải pháp xử lý phù hợp, đem đến hiệu quả cao.

Ngay trong nước cũng dễ thấy tại nhiều đô thị đối mặt với quy hoạch không định hướng; hàng ngàn dự án treo; chắp vá cơi nới mở rộng đường sau khi làm xong; chỉnh trang đô thị mang lối tư duy xưa cũ; chiến lược quốc kế dân sinh mang tầm nhìn quá ngắn hoặc không đủ trình độ khiến nảy sinh nhiều bất cập, cản trở sự phát triển và ảnh hưởng đến đời sống xã hội.

TP HCM có vai trò là đầu tàu kinh tế cả nước, vị thế trung tâm khu vực Đông Nam Á nên nhìn thấy cơ hội này để kiến tạo các ý tưởng và giải pháp để bứt phá ngoạn mục, phát triển sánh ngang với các thành phố hàng đầu châu Á.

Nơi thích hợp chọn xây dựng và quảng bá thương hiệu thúc đẩy ý tưởng sáng tạo có lẽ là ĐHQG TP HCM bởi có nhiều trường ĐH, viện nghiên cứu, đội ngũ nhân sự, khu công nghệ cao, khu đô thị sáng tạo phía Đông (TP Thủ Đức). Trên cơ sở đó, sắp xếp một số bộ phận trường ĐH, viện nghiên cứu này thành "trung tâm các ý tưởng sáng tạo", vừa đóng vai trò đào tạo vừa làm cầu nối luân chuyển tri thức, xuất bản tác phẩm sáng tạo, giải pháp khoa học công nghệ, tư vấn giải quyết các trở ngại, sáng kiến hợp tác phát triển bền vững.

Liên kết những gì sẵn có như máy móc thiết bị nghiên cứu, phòng thí nghiệm, ngoài mua bán các ý tưởng sáng tạo còn là địa chỉ lưu trữ những tài liệu học thuật liên quan như thư viện để ai cũng có thể đến tham khảo tìm hiểu, triển lãm trưng bày các sản phẩm công nghệ mới, thực hiện bảo hộ sở hữu trí tuệ. Mở rộng mạng lưới liên kết ra khu vực thế giới, kết nối các thành phần kinh tế và giới nghiên cứu nước ngoài, tổ chức những cuộc thi quốc tế để tăng cường quảng bá thương hiệu, huy động nguồn lực xã hội, chia sẻ thông tin dữ liệu.

Một khi đã có bộ máy làm việc, trụ sở hoạt động với hành lang pháp lý không chỉ thuận lợi hút nhân tài với ý tưởng ở các trường ĐH danh tiếng, viện nghiên cứu uy tín, tập đoàn lớn trên thế giới mà còn quy tụ các cá nhân đơn lẻ có năng lực nhưng không muốn chịu sự ràng buộc lâu dài trong một tổ chức. Tùy trường hợp làm việc lâu dài, cộng tác mà có chế độ đãi ngộ tương xứng.

Cần có những ý tưởng và giải pháp nhằm bứt phá để TP HCM phát triển sánh ngang với các thành phố hàng đầu châu Á Ảnh: Hoàng Triều

Tìm kiếm và thu hút nhân tài

Cần có cơ chế đặc biệt sao cho thu hút được nhiều nhà bác học lừng danh thế giới cùng với nhà khoa học, giáo sư uy tín trong và ngoài nước đến làm việc, giảng dạy, thử nghiệm ý tưởng và giải pháp sáng tạo. Giới trí thức này đến sẽ kéo theo nhiều mối quan hệ khác, nguồn lực từ nước ngoài về thành phố cũng như thu hút giới sinh viên, học thuật ở các nước lân cận và thế giới.

Chính quyền, cơ quan chức năng phối hợp hỗ trợ nắm bắt cơ hội đăng cai tổ chức nhiều diễn đàn, hội thảo về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, xây dựng, quy hoạch và quản lý đô thị cho các tập đoàn, giới chuyên gia, nhà chính trị hợp tác gặp gỡ thảo luận tìm kiếm các ý tưởng giải quyết. 

Bất kỳ ai có nhu cầu, từ người dân đến doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị, tổ chức xã hội nghề nghiệp cần đặt hàng hiến kế giải quyết công việc hay thực hiện một dự án cụ thể (tất nhiên danh tính sẽ được bảo mật theo yêu cầu) thì liên hệ để ký hợp đồng giao nhận nhiệm vụ, hoàn tất công việc theo cam kết.

Cá nhân có năng lực muốn kết nối, bán ý tưởng hoặc sản phẩm sáng tạo, giải pháp ứng dụng trong thực tế có thể gửi hồ sơ đến trung tâm này. Hỗ trợ các cá nhân có ý tưởng, sáng tạo được cho là hay mang đi thi quốc tế vừa học hỏi kinh nghiệm, gia tăng sự hiện diện trong mạng lưới ý tưởng sáng tạo toàn cầu.

Thường xuyên tổ chức các cuộc thi trong nước và quốc tế, chủ động tìm kiếm ý tưởng, giải pháp sáng tạo cho vấn đề "nóng" đang đặt ra để chọn thử nghiệm những phát hiện mới, lan tỏa trong cộng đồng, huy động thêm nguồn lực. 

Trung tâm này cũng tư vấn xây dựng đô thị, tham gia "sân chơi" thế giới. Chẳng hạn EVFTA, cung cấp các dịch vụ đào tạo, đánh giá thị trường, trợ giúp pháp lý quốc tế, cảnh báo sớm các tình huống bất lợi, đưa ra biện pháp khắc phục những thiếu sót...

Hỗ trợ làm quen dần môi trường mới cùng với luật chơi mới, hợp tác và phát triển thương mại với các doanh nghiệp trong liên minh, áp dụng những thông lệ phù hợp quy tắc ứng xử. Hoạch định chiến lược, kỹ năng thiết yếu, trang bị quy trình an toàn và sẵn sàng cho hội nhập.

Sẵn sàng nhận "đơn đặt hàng" từ chính quyền hiến kế các giải pháp chuyển đổi số cho các cơ quan công quyền, đơn vị sự nghiệp, tổ chức xã hội. Dần hình thành chính quyền số, tiện ích số, doanh nghiệp số, công dân số. 

Đây không phải là sự lựa chọn mà là hướng đi bắt buộc tạo đà thực hiện các giải pháp sáng tạo và thiết thực trong đời sống, mở cánh cửa tiếp cận các dịch vụ tiện ích theo hướng văn minh hiện đại, bao phủ các thiết bị thông minh, lan tỏa và gia tăng cơ hội tiếp cận công nghệ cho các tầng lớp xã hội.